شایع ترین بیماری های مثانه (انواع مشکلات مثانه)
دلایل بروز مشکلات و بیماری های مثانه
مثانه یکی از مهم ترین اعضای داخلی انسان است که وظیفه نگهداشتن و تخلیه کردن ادرار را از کلیه ها به عهده دارد. بیماری های مثانه می تواند در اثر عملکرد نامناسب و به موقع این عضو ایجاد شود. کلیه ها در بدن مسئول خارج کردن سموم بدن از طریق ادرار هستند که با کمک لوله هایی به نام حالب به مثانه و سپس به پیشابراه ختم می شوند. وجود هر گونه باکتری در هریک از این قسمت ها و نیز اختلال در عملکرد هر کدام از جمله مثانه منجر به بروز بیماری های بسیار دردناک می شود. اختلالاتی مانند نگهداشتن ادرار بیماری هایی همچون عفونت، بی اختیاری ادراری و … در پی دارد که باید سریعا درمان شوند تا از حاد شدن وضعیت جلوگیری شود.
انواع مشکلات مثانه
بیماری هایی که در رابطه با مختل شدن عملکرد مثانه ایجاد می شود عبارتند از:
• عفونت مثانه
• بی اختیاری ادراری
• سنگ مثانه
• سرطان مثانه
علت ایجاد عفونت در مثانه چیست؟
همانطور که گفتیم یکی از دلایل بروز بیماری های مثانه ، وجود باکتری در سیستم کلیه ها و مثانه است. دلیل اصلی عفونت مثانه، حرکت باکتری های موجود در روده به سمت پیشابراه و سپس مثانه است. این باکتری ها در مثانه رشد کرده و تکثیر پیدا می کنند و در نهایت منجر به عفونت باکتریایی در این ناحیه می شوند. این عفونت حتی می تواند از طریق لوله حالب به کلیه نیز راه پیدا کرده و درد زیادی را ایجاد نماید. کوتاه بودن لوله حالب در زنان باعث می شود تا عفونت مثانه در آن ها بیشتر دیده شود. همچنین مسایلی مانند استرس، مصرف مشروبات الکلی، روابط جنسی نامناسب و مداوم، نگهداشتن ادرار به مدت طولانی، پوشیدن لباس های تنگ و … محیط را برای این بیماری مناسب می کند.
بارداری و عفونت مثانه
عفونت در زمان بارداری بسیار شایع بوده و معمولا در کمتر از نیمی از این افراد، تکرار شونده است. بنابراین درمان به موقع و منظم می تواند از عود و تکرار آن جلوگیری نماید. برای این افراد از آنتی بیوتیک های خوراکی استفاده می شود که باید در دوز پایین و تحت نظر پزشک مصرف شوند. عموما دوره مصرف بین 7 تا 10 روز است که در این مدت زمان از التهاب و بیماری های مثانه کمتر شده و مشکل برطرف می شود. باید در طول دوران بارداری کشت ادرار نیز با فاصله های مشخص انجام شود تا از بازگشت آن جلوگیری بعمل آید. از طرفی اگر مادر باردار دچار درد شد، می توان از داروهای ضداسپاسم نیز برای کم کردن درد استفاده کرد. به دلیل حساسیت بالای دوران بارداری و تاثیر زیاد داروهای مصرفی در سلامت مادر و جنین، لازم است در صورت بروز این عارضه به پزشک متخصص مراجعه و تحت نظر قرار گیرید.
راه های تشخیص عفونت مثانه
تشخیص به موقع و درمان زودهنگام عفونت و بیماری های مثانه ، مانع از درگیر شدن کلیه و سایر قسمت ها می شود. برای تشخیص این عارضه از آزمایش ادرار، سیستوسکوپی و سونوگرافی استفاده می شود. در صورت تشخیص عفونت در مثانه، با کمک داروها می توان آن را کنترل نمود. آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد اسپاسم از جمله درمان های دارویی برای این مشکل هستند. ساده انگاری و عدم درمان به موقع باعث می شود تا کلیه فرد نیز تحت تاثیر قرار گرفته و عوارضی مانند سنگ کلیه و یا عفونت پروستات را به همراه داشته باشد.
عفونت ادراری
یکی دیگر از شایع ترین بیماری های مثانه ، عفونت ادراری است. این مشکل نیز با ورود باکتری به سیستم ادراری فرد ایجاد می شود. مواردی مانند سنگ کلیه، مشکلات پروستات، ضعف در سیستم ایمنی بدن، استفاده از وسایل پیشگیری در خانم ها و … از جمله علل بروز عفونت ادراری در افراد هستند. در کنار روش های درمانی، اقداماتی را می توان انجام داد تا از بروز ، عود و بازگشت این عارضه جلوگیری نمود که در این قسمت به آن ها اشاره می کنیم:
• نوشیدن آب به اندازه 8 لیوان در روز برای جبران کم آبی بدن و ادرار منظم برای خارج کردن باکتری از سیستم ادراری
• عدم نگهداشتن ادرار و تخلیه منظم آن
• شستشوی دستگاه تناسلی قبل و بعد از هر رابطه جنسی
• به علت نزدیک بودن محل خارج شدن ادرار و مدفوع، بعد از هر اجابت مزاج باید موضع را از جلو به عقب تمیز کنید تا باکتری ها به ناحیه پیشابراه وارد نشوند.
• عدم استفاده از صابون های قوی و معطر برای جلوگیری از تحریک ناحیه تناسلی
• استفاده از لباس های زیر نخی و گشاد برای تبادل هوای مناسب در ناحیه تناسلی
در زمان بروز عفونت ادراری از مصرف کافئین خودداری نمایید و سعی کنید مواد غذایی آبکی و مایعاتی مانند آب و میوه های آبدار مصرف کنید. زیرا هرچه میزان دفع ادرار بالاتر باشد، عفونت به مراتب بهتر کنترل می شود.
عفونت ادراری در زمان بارداری
بارداری به علت تغییرات هورمونی زیاد و رشد رحم می تواند بیماری های مثانه را بیشتر نماید. فشاری که به ناحیه حالب ها وارد می شود باعث اختلال در سیستم دفع ادرار شده و همین باعث می شود تا فرد به راحتی دچار عفونت ادراری شود. همچنین میزان بالای ترشح هورمون پروژسترون در این دروان، باعث گشاد تر شدن لوله های حالب می شود. معمولا در صورت تشخیص به موقع می توان با استفاده از داروهایی مانند آنتی بیوتیک، این عارضه را درمان کرد. ولی احتمال عود آن وجود دارد، در نتیجه اگر به عفونت ادراری دچار شدید باید به صورت مرتب کشت ادرار را انجام دهید.
سرطان مثانه
سرطان مثانه از جمله از بیماری های مثانه است که می تواند در اثر علل مختلفی ایجاد شود که عبارتند از:
افرادی که در مشاغلی مانند صنایع چرم، مواد شیمیایی مانند رنگ، بنزین، مواد چاپ و … فعالیت دارند، بیشتر از سایر افراد در معرض بروز این بیماری قرار می گیرند.
افرادی که از داروهایی مانند سیکلوفسفامید و یا شیرین کننده های مصنوعی استفاده می کنند، ممکن است بیشتر از سایر افراد مورد تهدید این عارضه قرار گیرند.
همچنین مصرف دخانیات علی الخصوص سیگار یکی از دلایل مهم بروز این بیماری است.
چه علایمی نشان دهنده سرطان مثانه هستند؟
یکی از اولین نشانه های سرطان مثانه که از سخت ترین بیماری های مثانه است، مشاهده خون در ادرار است. یکی دیگر از علایم این عارضه دردی است که در ناحیه پهلو و استخوان احساس می شود. در صورت وجود خون در ادرار باید سریعا به متخصص مراجعه نمایید تا آزمایش های لازم انجام شود. در صورت وجود این بیماری، تشخیص به موقع و درمان زودهنگام آن از متاستاز و گسترش آن به سایر قسمت های بدن جلوگیری می کند.
سایر اختلالات و مشکلات مثانه
غیر از مواردی که گفته شد، بیماری های مثانه ممکن است با اختلالات و ناهنجاری هایی نیز همراه باشد. از جمله این موارد عبارتند از:
مثانه عصبی که به دلیل مشکلات عصبی و آسیب هایی که به سیستم عصبی بیمار وارد می شود، بروز می کند.
افرادی که دچار اختلال مثانه شل می شوند، کنترل کمی روی ادرار دارند. در این افراد ممکن است فرد نتواند ادرار را نگهداشته و به صورت غیر ارادی تخلیه شود. در برخی موارد نیز ممکن است ادرار به صورت کامل تخلیه نشود و زمینه را برای بروز بیماری های عفونی فراهم نماید.
پایین افتادگی مثانه
این عارضه در اثر پایین آمدن مثانه به سمت واژن در خانم ها ایجاد می شود. در صورت بروز این مشکل، فرد در زمان عطسه، سرفه و یا فعالیت های ورزشی دچار نشت ادرار می شود. همچنین ادرار در این افراد به صورت کامل تخلیه نشده و بیماری های مثانه مانند عفونت ادراری و … را به همراه خواهد داشت.
مشکلات مثانه در سالمندان
معمولا سالمندان به دلیل کاهش قدرت ارتجاعی لوله های حالب و یا بیماری هایی که دارند، بیشتر در معرض بروز بیماری های مثانه قرار می گیرند. در این افراد احتمال بروز عفونت های مثانه و نیز عفونت های ادراری بیشتر است. زیرا عدم امکان تحرک کافی می تواند منجر به احتباس ادرار و یا مثانه نورلوژیک شود و زمینه را برای عفونت فراهم نماید. رعایت بهداشت، تعویض مداوم لباس ها، افزایش سیستم ایمنی بدن و … برای پیشگیری از عفونت در این ناحیه بسیار موثر است. کمک گرفتن از پرستار سالمندان در این زمینه می تواند راه حل مناسبی باشد. بخصوص در سالمندانی که دچار بیماری های دیگری مانند آلزایمر و یا فراموشی هستند، این مشکل حاد تر است. در این حالت فرد نمی تواند به صورت کامل علایم بیماری را توضیح دهد که وجود پرستار متخصص این مشکل را برطرف می کند.
کلام آخر
سیستم ادراری نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت عمومی فرد دارد، زیرا سموم بدن از این طریق خارج می شود. مثانه وظیفه نگهداری ادرار و تخلیه آن را بر عهده دارد که کوچک ترین اختلال در عملکرد آن باعث بروز مشکلاتی مانند عفونت و در موارد حادتر سرطان نیز می شود. بیماری های مثانه در دوران بارداری شیوع بیشتری دارد که باید به موقع درمان انجام شود. درمان مشکلات مثانه با استفاده از داروهای آنتی بیوتیک و … به راحتی صورت می گیرد.
نوشته های مرتبط:
مدیر موسسه
مرکز سلامت، آسایش و مراقبت کیان مهر با مجوز وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و زیر نظر سازمان بهزیستی کشور قابل اعتماد و اطمینان با مدیریت با تجربه و پاسخگوئی شبانه روزی و با تیم متخصص و حرفه ای جهت رضایتمندی خانوادهای محترم میباشد. .
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!