مطالب توسط مدیر موسسه

درد عصب سیاتیک + علائم درد سیاتیک و طریقه درمان آن

آسیب عصب سیاتیک

آسیب عصب سیاتیک

یکی از بزرگترین و طولانی ترین عصب ها در بدن، عصب سیاتیک پا است و ضخامت آن به اندازه یکی از انگشتان می رسد. این عصب در ناحیه پایین ستون مهره ها قرار دارد. عصب سیاتیک از ناحیه تحتانی مفصل کمر شروع و به طرف لگن و باسن کشیده شده است. سپس در ناحیه ساق پا یعنی ناحیه ای که به دو قسمت در زانو سالمندان تقسیم شده است قرار دارد. در واقع هر ساق پا دارای یک رگ سیاتیک است.

آسیب و درد عصب سیاتیک توسط تحریک عصب در ناحیه کمر ایجاد می شود. علت پا درد و کمر در سالمندان اغلب، به دلیل فشار بر روی عصب سیاتیک و یا فتق دیسک کمر و تحریک استخوان ها و کشیدگی های ماهیچه های آن است. درد سیاتیک کمر در افراد دلایل و علائم متعددی دارد. در این مقاله به بررسی علائم سیاتیک و طریقه درمان آن می پردازیم.

علائم آسیب عصب سیاتیک

علائم آسیب عصب سیاتیک

درد عصب سیاتیک به اصطلاح از نواحی پایین، پشت و نشیمنگاه شروع می شود و بر روی ساق پا، زانو، لگن و ران تاثیر می گذارد. درد در نواحی ساق پا شدیدتر از قسمت کمر یا نشیمنگاه است. دردهای سیاتیک بصورت ملایم شروع می شود و کم کم به دردهای مزمن تری تبدیل می شود. در صورت آسیب دیدن عصب سیاتیک از لگن تا بالای ساق چندین علامت می توانند ایجاد شود که عبارتند از:

• اختلال در کارکرد عصب پرونئال سطحی: کاهش یا از بین رفتن حس پشت پا و انگشتان پا

• اختلال در کارکرد عصب تیبیال: عدم توانایی در پایین آوردن مچ پا و خم کردن انگشتان پا و کاهش حس یا از بین رفتن حس کف پا و زیر انگشتان پا

• اختلال در کارکرد عصب پرونئال عمقی: عدم توانایی در بالا آوردن مچ و انگشتان پا بر اثر فلج شدن عضلات اکستانسور مچ پا و انگشتان پا

چه عواملی باعث درد سیاتیک می شود؟

علت آسیب عصب سیاتیک

در واقع آسیب این رشته ضخیم عصبی، علامت یک مشکل اساسی است. با افزایش سن دیسک ها دچار فرسودگی و در نتیجه باعث ایجاد تغییراتی در نخاع می‌ شوند. درد گرفتگی عصب سیاتیک بر اثر شرایطی به وجود می آید که بر روی ستون مهره ها و عصب هایی که از مفصل کمر عبور کرده است، اثر می گذارد. از طرفی این آسیب دیدگی ها بر اثر افتادن روی زمین یا تومورهای عصب سیاتیک یا ستون مهره ها ایجاد می شود. در کل علت سیاتیک تحریک و فشرده شدن عصب سیاتیک است. چندین اختلال در ستون فقرات وجود دارد که می تواند باعث فشرده شدن عصب سیاتیک شود.

شایع ترین علل فشرده شدن عصب سیاتیک عبارتند از:

  • دیسک بیرون زده یا دچار فتق شده
  • تنگی کانال نخاعی کمری
  • اسپوندیلولیستیز
  • ضربه ای که منجر به آسیب نخاعی شده باشد
  • سندرم Piriformis
  • تومور نخاعی

انواع کمر درد سیاتیک

انواع کمردرد سیاتیک

درد سیاتیک یک درد مکانیکی است که با حرکت ایجاد و یا تشدید می شود. درد عصب سیاتیک می تواند به صورت دردهای ملایم یا شدید در نواحی مفصل کمر، باسن، پا و ساق پا مشاهده شود. همچنین احساس ضعف و بی حسی در این نواحی نیز طبیعی است. بوسیله آسیب دیدگی های عصب و فشار روی عصب مانند فشار روی مهره ها (استخوان های ناحیه کمر و گردن) ایجاد می شود.

دردهای وخیم سیاتیکی کمر و پا

این گونه دردها به صورت ناگهانی در افراد و سالمندان رخ می دهد. معمولا بعد از چند روز و چند هفته بهبود می یابند. چنین مواردی با علائم درد کف پا نیز متفاوت است. شدت درد پا بستگی به میزان آسیب به بافت ها دارد. ممکن است منبع اصلی کمر درد و پا درد، مفصل ستون مهره ها، دیسک، عصب ها، یا ماهیچه ها و لیگامنت ها(بند، رباط) باشد.

دردهای مزمن سیاتیکی کمر و پا

دردهای مزمن بیشتر از ۳ ماه در بدن می ماند و علت کمر درد هم مشخص نیست. این درد ها همیشه همراه بیمار است و با انجام فعالیت های خاص شدیدتر می شوند. عواملی چون آسیب دیدگی عصب ها، جراحت در بافت ها، آرتروز و یا تاثیر روانی درد بر روی بیمار از پیامدهای این بیماری است. افراد با در صورت مشاهده این علائم در خود، باید به پزشک متخصص مراجعه کنند.

روش های درمان درد سیاتیک

روش های درمان درد سیاتیک

برای تسکین درد سیاتیک و درمان آن روش های مختلفی وجود دارد که با توجه به وضعیت بیمار و شرایط جسمانی وی از این راهکارها استفاده می شود. در ادامه با این روش های درمانی آشنا خواهید شد.

- کمپرس سرد و گرم

استفاده از ترکیبی از کمپرس ‌های گرم و سرد، تاثیر زیادی در تسکین درد ناشی از سیاتیک دارد. کمپرس سرد باعث کاهش التهاب ناشی از درد عصب سیاتیک می ‌شود. کمپرس گرم نیز به افزایش جریان خون در این ناحیه از بدن کمک شایانی می ‌کند.

کاهش درد سیاتیک با استفاده از کمپرس آب گرم و سرد

- درمان دارویی

پزشک متخصص معمولا برای دردهای خفیف، کدئین و یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی را تجویز می کند. شل ‌کننده‌های عضلانی و داروهای ضد افسردگی مانند آمی‌ تریپتیلین نیز در مواردی توصیه می ‌شوند. اما در موارد حادتر پزشک با استفاده از بوتاکس، ماهیچه‌هایی را که در تولید درد مؤثر هستند، فلج می کند. کورتون نیز به کاهش دردهای عصبی کمک خواهد کرد.

آمی تریپتیلین برای درمان سیاتیک

- فیزیوتراپی

بهترین روش برای مقابله با سیاتیک و کمر درد فیزیوتراپی است. متخصص فیزیوتراپی برای تسکین درد سیاتیک از روش‌های مختلفی استفاده می کند که عبارتند از درمان دستی، متحرک ‌سازی مفصل، متحرک ‌سازی مفصل نرم، تقویت عضلات مرکزی، اصلاح حالت اندامی و مکانیک بدن، تمرین‌های تقویتی، تمرین‌های کششی و ایروبیک.

فیزیوتراپی برای درمان سیاتیک

- پیاده روی

پیاده روی روشی موثر برای کاهش درد عصب سیاتیک است. زیرا پیاده روی منظم باعث آزاد شدن اندورفین های ضد درد می شود و التهاب را کاهش می دهد. از طرفی وضعیت نامناسب پیاده روی ممکن است علائم سیاتیک شما را تشدید کند.

پیاده روی برای درمان سیاتیک

- تمرینات تقویتی درد پایین کمر

اغلب تمرینات تقویتی علاوه بر کمر بر عضله ‌های شکم، باسن و مفصل ران نیز متمرکز می ‌شود. از آنجایی که این عضلات از ستون فقرات حمایت می‌ کنند، آن را در یک راستا نگه می ‌دارند و احتمال آسیب دیدنشان حین انجام حرکت ‌های کششی یا چرخشی را کاهش می ‌دهند.

تمرینات تقویتی برای کمر درد

- عمل جراحی

در موارد نادری برای درد شدید یا اختلال در عملکرد، جراحی انجام می گیرد. عمل جراحی مانند میکرودیسکتومی یا لامینکتومی کمری گزینه ‌ای برای درمان سیاتیک است. چنانچه درد سیاتیک به دلیل فتق دیسک است و بعد از چهار تا شش هفته هنوز احساس درد شدید دارید، جراحی می ‌تواند گزینه آخر باشد.

جراحی عصب سیاتیک

سیاتیک کمر در سالمندان و اهمیت پرستاری از آنها

درد سیاتیک در سالمندان

سالمندی دوره ای پر خطر و حساس در زندگی هر فرد است. اما با داشتن آگاهی درباره آن و بیماری های شایع در آن دوران، خانواده و پرستار سالمند، می توانند با آمادگی کافی و لازم با آن مواجه شوند. آسیب و درد عصب سیاتیک یکی از شایع ترین بیماری ها است. استخدام پرستار سالمند برای سالمندان مبتلا به کمر درد از ضروری ترین خدمات مورد نیاز این جامعه است.

همراه بودن پرستار در تمامی لحظه ها، تغذیه مناسب، انجام ورزش های تجویز شده توسط پزشک و یا فیزیوتراپیست معالج و مصرف به موقع داروها از جمله نیازهای اساسی یک سالمند مبتلا به درد سیاتیک است. حضور پرستار سالمند در کنار سالمندان مبتلا به این بیماری، جهت کمک ایشان در تحرک، رژیم غذایی مناسب و مصرف درست و به موقع داروها در کنترل بیماری و جلوگیری از شدت یافتن آن مفید و ضروری است.

کلام آخر

عصب سیاتیک

سیاتیک وضعیتی دردناک است که می تواند زندگی سالمندان را مختل کند. راه‌ های بسیاری برای تسکین علائم سیاتیک وجود دارد. در اغلب موارد درد عصب سیاتیک در عرض چند هفته کاملا تسکین می ‌یابد. چنانچه علائم شما با درمان خانگی بهبود نیافت، حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. همچنین با کمک پرستار سالمند در منزل تشخیصی درست، پیشگیری موثر و درمانی مطمئن داشته باشید. سالمندان نیازهای مراقبتی خاص خود را دارند.

خدمات و مراقبت های مورد نیاز سالمندان که پرستار سالمند باید انجام دهد متناسب با شرایط سالمند و درخواست ایشان است. پرستار برای مراقبت از سالمند همیشه به او یادآوری کند که همیشه صاف بایستد و شانه ها را صاف نگه دارد. لازم به ذکر است احساس کرختی و سوزش در پا و ساق پا نگران کننده نیست. اما اگر در صورت احساس ضعف و یا افت در این نواحی، باید مورد توجه قرار گیرد.



دیسک کمر در سالمندان + علائم دیسک کمر و درمان آن

دیسک کمر در سالمندان

دیسک کمر در سالمندان

کمردرد یکی از مشکلات شایعی است که اغلب افراد جامعه از جمله سالمندان با آن دست و پنجه نرم می کنند. این عارضه ممکن است علل مختلفی داشته و در اثر عوامل گوناگونی به وجود آید که هر کدام از آنها جای بحث و بررسی جداگانه ای دارند. دیسک کمر در سالمندان یکی از شایعترین علل ایجاد درد در قسمت کمر می باشد. در این مطلب قصد داریم توضیحات کاملی در رابطه با دیسک کمر، مشکلات و بیماری های مربوط به آن و همچنین راهکارهای مفیدی جهت پیشگیری و درمان آنها به شما ارائه دهیم.

دیسک کمر چیست و در کجا قرار دارد؟

دیسک کمر چیست

ستون فقرات انسان به صورت یکپارچه ساخته نشده است. بلکه از استخوان ها یا مهره های کوچکتر تشکیل شده که بر روی هم قرار گرفته اند. این قسمت ها در واقع همان هفت مهره گردنی، دوازده مهره سینه ای و پشتی و پنج مهره کمری و در نهایت، دنبالچه می باشند.
نکته دیگر این است که این مهره ها مستقیما روی هم قرار نگرفته اند. بلکه بین آنها دیسک های بین مهره ای وجود دارند. این دیسک ها علاوه بر آنکه از به هم ساییده شدن استخوان ها و آسیب دیدن آنها جلوگیری می کنند، قسمت گردن و پشت و کمر را انعطاف پذیر کرده و به ما کمک می کنند به راحتی بدن خود را به سمت های مختلف حرکت دهیم.
همانطور که گفتیم، قسمت کمر دارای پنج مهره است. دیسک هایی که در بین این مهره ها قرار گرفته اند را دیسک کمر گویند. جنس دیسک کمر از غضروف و ساختار آن از دو قسمت خارجی که بسیار محکم است و آنولوس فیبروزوس نامیده می شود و داخلی که نرم و ژلاتین مانند بوده و نوکلئوس پولپوزوس نام دارد تشکیل شده است. بروز مشکل در این قسمت ها باعث بروز دیسک کمر در سالمندان می شود.

انواع بیماری های دیسک کمر

انواع بیماری های دیسک کمر

دیسک های بین مهره ای بسیار مقاوم و محکم هستند و انعطاف پذیری بالایی به ستون فقرات انسان می دهند. اما گاه ممکن است این دیسک ها تحت تأثیر عواملی همچون فشار ناگهانی، بالا رفتن سن و.. دچار شکستگی یا فرسودگی شوند و یا حتی به طور کامل از بین بروند. در اصطلاح، به هر گونه نشانه غیر طبیعی (ساختاری یا عملکردی) که در دیسک های مربوط به مهره های کمر مشاهده شود، بیماری دیسک کمر گفته می شود. برخی از مهمترین بیماری های دیسک کمر در سالمندان به شرح زیر می باشند.

دیسک کم آب یا دهیدره یا دیسک سیاه

دیسک کم آب یا دهیدراته اولین علامت بروز بیماری دیسک کمر در سالمندان می باشد. دیسک بین مهره ای دارای حالت اسفنجی است. بدین معنا که وقتی فشار زیادی به آن وارد می شود مقداری آب جذب کرده و داخل آن سفت می گردد.  زمانی که دیسک کمر، این حالت اسفنجی خود را از دست دهد گفته می شود دیسک، کم آب شده است. 

دیسک سیاه

ترک برداشتن دیسک

دیسک ها گاها دچار ترک خوردگی می شوند. این ترک ها ممکن است به صورت طولی، عرضی یا شعاعی باشند. از آنجا که دیسک دارای خاصیت خودترمیمی است، ترک ها خود به خود از بین می روند. اما گاه در اثر بالا رفتن سن و یا دهیدراته شدن دیسک ها، تعداد ترک های ایجاد شده افزایش می یابد و منجر به بروز بیماری دیسک کمر در سالمندان می شود.

ترک دیسک کمر

برجستگی دیسک

همانطور که گفتیم دیسک کمر از دو قسمت خارجی و داخلی تشکیل شده است. قسمت خارجی، خود متشکل از لایه های متعددی است. زمانی که برخی از این لایه ها پاره می شوند، آن قسمت از دیسک برجسته می شود. این حالت از بیماری دیسک کمر در سالمندان را دیسک برجسته گویند.

برجستگی دیسک کمر

پارگی دیسک (فتق دیسک)

پارگی دیسک کمر در سالمندان به حالتی گفته می شود که تمام لایه های قسمت خارجی آن پاره شده و مایع درونی به سمت بیرون راه یابد. در این حالت مایع داخل دیسک در اطراف دیسک قرار گرفته و به ستون فقرات فشار وارد می کند. این امر موجب بروز ضعف و درد و در موارد شدیدتر موجب بی حسی و کرختی می شود.

پارگی دیسک کمر

بیرون زدگی دیسک

اگر دیسک کمر در برخی از قسمت ها بیش از حد فشرده شده و ضخامت خود را از دست دهد بیشتر از حد طبیعی خود از بین مهره ها بیرون می زند. این حالت ممکن است در اثر کم آبی دیسک هم ایجاد شود.

بیرون زدگی دیسک کمر

دیسک جدا شده

در مواردی مشاهده می شود که قسمتی از مایع درون دیسک به طور کامل از آن جدا شده و به صورت کاملا مجزا و آزاد قرار گرفته است.

جدا شدن دیسک کمر

دیسک مهاجر

زمانی که قسمت جدا شده از دیسک کمر به سمت بالا یا پایین ستون فقرات حرکت کند به آن دیسک مهاجر گویند.

دیسک مهاجر

علائم دیسک کمر

علائم دیسک کمر

بیماری دیسک کمر در حالات و مراحل مختلف ممکن است بدون علائم یا دارای علائم خفیف تا شدید باشد. برخی از نشانه هایی که ممکن است خبر از بروز بیماری دیسک کمر در سالمندان بدهند عبارتند از:

درد کمر

 احساس درد در ناحیه کمر از جمله اولین و بارزترین علائمی است که به پرستار سالمند گزارش داده می شود. این درد در هنگام حرکت ناگهانی، عطسه یا سرفه کردن، خم و راست شدن، اشاره کردن به چیزی و نشستن یا ایستادن طولانی مدت شدیدتر می شود. کمردرد صبحگاهی و سفتی و خشکی عضلات پس از چند ساعت خواب هم جزو دردهای دیسک کمر در سالمندان به شمار می رود.

درد در عضلات دیگر

 مشکلاتی از قبیل برجستگی، بیرون زدگی و… که در دیسک کمر به وجود می آیند موجب تحریک عصب های مجاور می شود. این امر سبب بروز درد در عضلات دیگر مانند ران، پاها، بازوها و شانه ها می گردد. چنانچه دیسک کمر موجب تحریک عصب سیاتیک شود، درد کمر از ناحیه باسن به یک پا منتقل می شود و تا کف پا کشیده می شود.

احساس ضعف در عضله

 چنانچه اعصاب قسمت های آسیب دیده تحت فشار قرار گرفته و صدمه ببینند، عضلات، دچار ضعف خواهند شد. در این حالت بیمار نمی تواند چیزی (حتی وسیله ای کم وزن) را بلند کند یا آن را برای مدت کوتاهی نگه دارد.

احساس بی حسی و سوزن سوزن شدن

 از نشانه هایی که فتق دیسک کمر به دنبال دارد، مورمور شدن و احساس بی حسی در قسمت ها مختلف پا مانند ران و زانو می باشد.

عوارض دیسک کمر

عوارض دیسک کمر

دیسک کمر در سالمندان اگر مورد بی توجهی قرار گرفته و به سرعت درمان نشود می تواند موجب ایجاد عوارضی همچون موارد زیر شود:
• اختلال در عملکرد مثانه (بی اختیاری ادرار)
• اختلالات دستگاه گوارش و روده ها
• درد شدید و غیرقابل تحمل در کمر و ران و پاها
• ضعف بیش از حد عضلات و عدم توانایی فرد برای انجام کارهای روزانه
• بی حسی شدید عضلات پهلو، کمر، ران و حتی روده ها

چرا دیسک کمر می گیریم؟

دلایل بروز دیسک کمر

مهمترین علت ابتلا به بیماری دیسک کمر در سالمندان، افزایش سن و فرسودگی دیسک های بین مهره ای می باشد. با بالا رفتن سن و به مرور زمان دیسک ها انعطاف پذیری خود را از دست می دهند. آنها ممکن است خشک شده و ترک بردارند و در نهایت دچار آسیب های جدی تری شوند. اما علاوه بر فرآیند پیری، عوامل دیگری هم می توانند موجب ایجاد این بیماری شوند که از جمله آنها عبارتند از:
• چاقی و اضافه وزن
• بلند کردن اجسام سنگین
• وارد شدن فشار ناگهانی به کمر
• آسیب کمر در اثر حوادثی مانند افتادن، پیچ خوردن یا تصادف کردن
• ژنتیک
• مشاغل سنگین و پرکار که در طول روز ساعت ها فرد ناچار است وسایل سنگین بلند کند یا هل دهد و…

آیا دیسک کمر درمان می شود؟

درمان دیسک کمر

پزشک متخصص با توجه به شدت علائم دیسک کمر در سالمند و شرایط عمومی وی ممکن است روش های مختلفی را جهت درمان او به کار گیرد.

دارو درمانی

اولین و ساده ترین روش درمان دیسک کمر در سالمندان تجویز دارو می باشد. این داروها شامل داروهای مسکن (جهت رفع درد خفیف)، داروهای مخدر (در صورت عدم بهبودی بیمار با مسکن) داروهای ضد درد عصب (جهت تسکن دردهای عصبی در مراحل اولیه بیماری) و داروهای ریلکس کننده عضلات (در صورت وجود اسپاسم در عضلات) می باشند.

دارو درمانی برای دیسک کمر

حرکات ورزشی مفید

 یکی از روش های مؤثر جهت درمان دیسک کمر و بازیابی سلامت آن، انجام حرکات ورزشی مناسب می باشد. شما نباید فکر کنید سالمندی که به دیسک کمر مبتلاست مدام باید استراحت کند. پرستار سالمند با برنامه ریزی منظم می تواند به بیمار جهت انجام حرکات ورزشی صحیح و مفید کمک کند.

ورزش برای دیسک کمر

فیزیوتراپی

 یکی از درمان های بسیار مفید برای دیسک کمر در سالمندان که معمولا پزشک متخصص در کنار دارو درمانی از آن بهره می گیرد، فیزیوتراپی می باشد. اگر سالمند شما شرایط حضور در مرکز درمانی را ندارد می توانید از خدمات پرستاری در منزل بهره بگیرید.

فیزیوتراپی برای دیسک کمر

جراحی

چنانچه دیسک کمر در سالمندان به میزانی پیشرفت کرده که هیچ کدام از روش های بالا جهت درمان آن پاسخگو نیستند پزشک متوسل به جراحی دیسک خواهد شد. جراحی دیسک کمر، خود به دو روش بسته و باز انجام می شود. جراحی بسته شامل تزریق در ناحیه اپیدورال و همچنین جراحی از طریق لیزر می باشد.

جراحی برای درمان دیسک کمر

پرستاری از سالمند مبتلا به دیسک کمر

پرستاری از سالمند مبتلا به دیسک کمر

سالمندی که دچار مشکلات دیسک کمر شده یا به تازگی مورد عمل جراحی قرار گرفته است نیاز به مراقبت و پرستاری دارد. پرستار سالمند می تواند با به کار گیری روش های درمانی مؤثر، کنترل زمان مصرف داروها، کنترل وزن سالمند و رژیم غذایی و.. نقش بسزایی در بهبودی شرایط بیماری او داشته باشد.



علل نابینایی سالمندان + پیشگیری و درمان نابینایی سالمندان

علل نابینایی سالمندان

نابینایی در سالمندان

نابینایی از جمله مشکلاتی است که افراد پیر و سالخورده را تهدید می کند. اگر شما نیز یک عضو سالمند در خانواده خود دارید یا پرستار سالمند در منزل هستید با ما همراه باشید تا دلایل بروز این عارضه و راه های پیشگیری از آن را بررسی کنیم. علی رغم باور عامیانه همیشه مقصود از کلمه نابینایی، کوری مطلق نیست. بلکه نابینایی درجات مختلفی دارد. سالمند شما ممکن است دچار نابینایی جزئی و یا به صورت کامل نابینا شود. برخی از اصلی ترین عللی که می توانند منجر به نابینایی در سالمندان شود به شرح زیر می باشند:

1. دژنراسیون ماکولا

بیماری دژنراسیون ماکولا در سالمندان

دژنراسیون ماکولا یا تباهی لکه زرد چشم شایع ترین علت کاهش بینایی در سالمندان و ابتلای ایشان به نابینایی می باشد. ماکولا یا لکه زرد قسمتی از شبکیه چشم است که بیشترین میزان حساسیت به نور را داشته و زمینه یک دید کامل و واضح را برای چشمان ما فراهم می کند. این بیماری عموما در اثر افزایش سن پدید می آید و اغلب در افراد بالای ۶۰ سال شایع است.

دژنراسیون ماکولا ممکن است منجر به نابینایی ناگهانی شود و یا دید فرد را به صورت تدریجی کاهش دهد. این بیماری درمان قطعی ندارد اما درمان هایی همچون تجویز ویتامین ها و لنز درمانی و اصلاح شیوه زندگی می توانند در کنترل و کاهش سرعت پیشرفت آن مؤثر باشند.

تباهی لکه زرد به دو نوع مرطوب و خشک تقسیم بندی می شود. نوع خشک شایع تر است و معمولا در اثر نازک شدن ماکولا یا رسوب رنگدانه ها در بافت آن ایجاد می شود. اما دژنراسیون ماکولای مرطوب یا تر که بسیار خطرناک تر از نوع خشک است و معمولا منجر به نابینایی کامل می شود شیوع کمتری دارد. در این نوع از بیماری مذکور، رگ های جدیدی در زیر شبکیه رشد می کنند که خون یا مایع دیگری از آن نشت می کند.

2. آب مروارید

آب مروارید در سالمندان

آب مروارید چشم، یکی از مهمترین و معروف ترین مشکلات چشمی در سالمندان است. این بیماری ممکن است در ابتدا علائمی نداشته و به عبارتی موجب آزار سالمند نشود. اما به تدریج و با گذشت زمان پیشرفت می کند و چنانچه به موقع درمان نشود شدت نابینایی افزایش یافته و حتی ممکن است به کوری کامل نیز منجر شود. کاهش دید، دید ابری، دوبینی و عدم تشخیص حالت چهره ها از جمله علائمی هستند که در فرد ظاهر می شوند. آب مروارید چشم در اثر عواملی چون دیابت، ضربه، عوامل ژنتیکی و یا صرفا به دلیل افزایش سن پدید می آید. خوشبختانه آب مروارید چشم با انجام عمل جراحی کاملا درمان پذیر است.

3. رتینوپاتی دیابتی

رتینوپاتی دیابتی در سالمندان

بیماری دیابت، یکی از عوامل تهدید کننده سلامت چشم در هر سنی است. این بیماری ممکن است با تحت تأثیر قرار دادن عروق خونی چشم مشکلات فراوانی را به وجود آورد. رتینوپاتی دیابتی یا شبکیه رنجوری، یکی از مهمترین این مشکلات است که در اثر آسیب رسیدن به شبکیه و تخریب عروق آن پدید می آید. این عارضه ممکن است موجب کاهش دید و یا نابینایی کامل گردد.

4. سکته مغزی

سکته مغزی در سالمندان

سکته مغزی نیز می تواند منجر به نابینایی شود. سکته مغزی زمانی رخ می دهد که خون رسانی به قسمتی از مغز مختل شود. چنانچه در اثر این حمله ناگهانی، قسمت بصری مغز آسیب ببیند شخص دچار مشکلات بینایی خواهد شد و حتی ممکن است بینایی خود را به طور کامل از دست دهد. این نابینایی ممکن است موقت باشد و یا پس از مدتی به صورت خود به خود برطرف شود.

5. پیرچشمی

پیر چشمی در سالمندان

فرآیند پیری موجب وقوع تغییرات زیادی در اندام ها و ارگان های مختلف بدن می شود. به طور طبیعی بسیاری از توانمندی های انسان کاسته می شود. حس بینایی و چشم ها نیز از این قاعده مستثنا نبوده و در اثر افزایش سن دچار تغییر و تحول می شوند. ممکن است عدسی های چشم، انعطاف اولیه خود را از دست دهند. یا ماهیچه هایی که آنها را نگه داشته اند دچار ضعف شوند و یا مشکلاتی از این قبیل پیش آید. پیرچشمی نیز در اثر کهولت سن بروز پیدا می کند و مجموعه ای از اختلالات چشم از جمله نزدیک بینی، دوربینی و… را در بر می گیرد. اگر دقت کرده باشید حتما متوجه شده اید که اغلب سالمندان در انجام کارهایی مانند مطالعه، نخ کردن سوزن، رانندگی و.. به مشکل برمی خورند.

6. آسیب دیدگی ناگهانی چشم

آسیب دیدگی ناگهانی چشم در سالمندان

گاه ممکن است سالمند در اثر یک آسیب کاملا ناگهانی و اتفاقی دچار نابینایی شود. برخورد اجسام تیز، ضربه، مواد سمی و مواد شیمیایی مختلف می توانند منجر به این امر گردند. اگر پدر یا مادر پیر شما به واسطه داشتن بیماری های مختلف جسمی یا روحی نمی توانند به طور کامل از خود مراقبت کنند حتما از خدمات پرستاری در منزل بهره بگیرید تا آسیبی به ایشان نرسد.

7. آب سیاه یا گلوکوم

آب سیاه یا گلوکوم

آب سیاه یک بیماری چشمی است که در اثر آسیب دیدن عصب های چشم ظاهر می شود. همانطور که می دانید، برای آنکه بتوان جسمی را مشاهده کرد باید عصب های چشم تصویر آن را از شبکیه دریافت کرده و به مغز برسانند. حال اگر این عصب ها آسیب ببینند، شخص نمی تواند دید کامل یا واضحی داشته باشد. یک معظل بزرگ در رابطه با گلوکوم یا آب سیاه چشم این است که سالمند ابتدا دید محیطی خود را از دست می دهد. به همین دلیل متوجه شروع و پیشرفت این بیماری نخواهد شد. تا زمانی که آب سیاه به میزان زیادی پیشرفت کرده و به دید مرکزی نیز آسیب برساند. متأسفانه میزان دیدی که در اثر ابتلای فرد به آب سیاه از بین رفته است قابل درمان نیست. اما روش های درمانی مؤثری جهت پیشگیری از پیشرفت آسیب عصب ها وجود دارد. به همین دلیل توصیه می شود سالمندان به صورت منظم به چشم پزشک مراجعه نمایند.

8. خشکی چشم

چشم در سالمندان

خشکی چشم، از دیگر مشکلات چشمی است که با ورود به دوران پیری ظاهر می شود. علاوه بر افزایش سن، عواملی همچون مصرف برخی از داروها توسط سالمند، بیماری هایی همچون رماتیسم یا اختلالات تیروئید، آسیب غدد چشمی و جراحی چشم نیز می توانند منجر به بروز خشکی چشم شوند. چشمان سالمندی که دچار خشکی شده اند قادر به تولید اشک نیستند. او احساس سوزش و خارش در چشم ها دارد و ممکن است نسبت به نور حساس شده باشد. فکر می کند جسمی خارجی در چشمش است که او را اذیت می کند. ممکن است سطح رطوبت چشم ها بسیار کاهش یابد و چنانچه درمان نشود ممکن است منجر به ایجاد زخم در قرنیه و یا کاهش بینایی گردد.

علائم نابینایی در سالمندان

علائم نابینایی در سالمندان

نابینایی درجات مختلفی دارد. نابینایی کامل زمانی است که سالمند به طور کامل دید خود را از دست داده و قادر به مشاهده هیچ چیزی نیست. اما نابینایی جزیی یا کم بینایی ممکن است علائم مختلفی داشته باشد. قرمزی چشم، دید تار، دوبینی، دید ابری، حساسیت به نور، عدم تشخیص رنگ ها و چهره ها، عدم دید در تاریکی، درد و سوزش و خارش چشم و.. از جمله این علائم می باشند.

پیشگیری از نابینایی در سالمندان

پیشگیری از نابینایی در سالمندان

نابینایی در اغلب موارد قابل پیشگیری است. اگر می خواهید دوران سالمندی سالمی داشته باشید باید از همان دوران جوانی مراقب سلامتی خود باشید. بنابراین برای آنکه در دوران سالمندی دچار نابینایی نشوید لازم است نکاتی را رعایت کنید. در زیر برخی از این نکات طلایی را برای شما یادآور می شویم:

  • چشمان خود را بیش از حد خسته نکنید. اگر مدام با گوشی و کامپیوتر کار می کنید پس از هر ۴۵ دقیقه، یک ربع به چشم های خود استراحت دهید.
  • ورزش هایی را که برای تقویت بینایی مفید است یاد بگیرید و انجام دهید.
  • خواب کافی یکی از مهمترین راه های پیشگیری از اختلالات چشم است. سعی کنید ۸ ساعت خواب شبانه داشته باشید و فراموش نکنید که حداقل یک تا دو ساعت قبل از خواب با گوشی و کامپیوتر کار نکنید.
  • از عینک آفتابی استفاده کنید. برخی از اختلالات چشم در اثر قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید عارض می شوند.

خواب کافی در سالمندان

مراجعه به چشم پزشک در سالمندان

  • اگر به دلیل ضعف چشم ها از عینک یا لنز استفاده می کنید، گاهی بدون استفاده از آنها نوشته ها را بخوانید یا به اطراف نگاه کنید. این کار از تنبلی چشم جلوگیری می کند.
  • اگر ورزشکار هستید یا مشاغل پرخطری دارید حتما از عینک محافظ چشم استفاده کنید.
  • رژیم غذایی خود را اصلاح کنید. غذاهای سالم بخورید. خوراکی ها و میوه های حاوی ویتامین های A و C و E را در رژیم روزانه خود بگنجانید. همچنین مواد معدنی مس و روی نیز جهت تقویت بینایی مفیدند.
  • به طور منظم به چشم پزشک مراجعه کنید. همانطور که گفته شد اغلب اختلالات چشم به مرور زمان پیشرفت می کنند و اگر به سرعت تشخیص داده شوند شانس درمان آنها نیز بیشتر است. بنابراین مراجعه منظم به متخصص یکی از بهترین راه ها برای پیشگیری از نابینایی است.
  • بیماری های مزمن همچون دیابت، فشار خون بالا و.. را مدیریت و کنترل کنید.

آیا نابینایی سالمندان قابل درمان است؟

تجویز عینک و لنز برای سالمندان

بازگرداندن بینایی سالمند به حالت اولیه و درمان کامل اختلالات بینایی کار دشواری است. این امر در برخی موارد مانند آب مروارید قابل انجام است اما در برخی دیگر از بیماری ها غیر ممکن می باشد. با وجود این، روش های درمانی فوق العاده مؤثری جهت پیشگیری از پیشرفت بیماری و حتی بهبود آنها وجود دارد. استفاده از دارو، تجویز عینک یا لنز و عمل جراحی از جمله این روش های درمانی می باشند. ناگفته نماند که تشخیص به موقع بیماری و علت آن نیز نقش مؤثری در درمان آن دارد.



اهمیت مراقبت از سالمندان

چرا مراقبت از سالمندان حائذ اهمیت است ؟

مراقبت از سالمندان

با بالا رفتن سن والدین، جسمشان در برابر شرایط، بیماریها، محیط و فضا آسیب پذیر میشود. این زمانی است که باید از آنها مراقبت شود تا زندگی شاد و سلامتی را داشته باشند. در این مطلب قصد داریم در رابطه با اهمیت پرستار سالمند در منزل، نکاتی در رابطه با نگهداری افراد سالمند را با شما عزیزان به اشتراک بگذاریم.

iStock 1205057589

چرا مراقبت از سالمندان بسیار مهم است؟

جلوی پیری را نمیتوان گرفت، اما میتوانیم یاد بگیریم که چگونه با شرایط پیش آمده برای سلامتی والدین وعزیزانمان مقابله کنیم. بیشترین نگرانی های سلامتی سالمندان شامل از دست دادن حافظه،‌زوال عقل و بیماری آلزایمر در میان سایر بیماری ها است.

چه نشانه هایی وجود دارد که بگوید فرد سالمند نیاز به کمک دارد؟

تغییرات در ظاهر شخصی و نظافت خانه معمولاً نشان دهنده تغییر وضعیت فیزیکی و یا ذهنی است. حتی تغییرات رفتاری ظریف ممکن است دلالت بر این داشته باشد که یک سالمند دیگر قادر به انجام کارهای روزمره بدون پشتیبانی نیست.

چرا باید از افراد سالمند مراقبت کنید؟

مراقبت از سالمندان

شاید برایتان سخت باشد درحالی که درگیر خانواده خود و کار و مشکلاتتان هستید، از والدین خود نگهداری و مراقبت کنید. در این شرایط میتوانید از خدمات مراقبت از سالمندان در منزل استفاده کنید و این را به خاطر داشته باشید که آنها دیگر نمیتوانند از خودشان مراقبت کنند .

در اینجا برخی دلایل که نشان میدهند چرا باید از والدینتان بهترین مراقبت را داشته باشید ذکر شده:

  1. آنها والدین شما هستند: آنها شما را بزرگ کردند و تمام تلاششان را کردند تا شما را به شخصی که حالا هستید تبدیل کنند،‌ زمانی از شما مراقبت و نگهداری میکردند حالا این زمان شماست که از آنها مراقبت کنید.
  2. آنها شمارا دوست دارند: همانطور که بزرگ شدید،‌ والدینتان در هر زمان همراه شما بودند. در شکست و پیروزی ها،‌ آنها شما را بی قید و شرط دوست داشتند و به شما عشق ورزیدند و شما با نگهداری و مراقبت از آنها عشقتان را نشان میدهد.
  3. آنها نیاز دارند تا حس کنند به جایی تعلق دارند: مراقبت کردن از آنها بوسیله خودتان یا به کمک پرستاران سالمند حرفه ای، آنها را از افسردگی و حس جدا افتادن از بقیه باز میدارد. شما به آنها کمک میکنید تا یک زندگی اجتماعی را سپری کنند و با این عمل به آنها انرژی و قدرت میدهید.
  4. آنها نیاز دارند تا حس کنند هدف دارند: یکی از کار های مهم در نگهداری از افراد سالمند این است که به آنها حس هدف داشتن بدهید تا آنها همیشه به جلو حرکت کنند تا حس ترس و عدم اطمینان به آنها دست ندهد.
  5. آنها نزدیک به انتهای راه هستند: بیایید با این حقیقت رو به رو شویم که با بالا رفتن سنشان، آینده نامعلوم تر میشود و این بر سلامت جسمی و ذهنیشان تاثیر گذار است. کاری کنید که بقیه عمرشان را با احساس آرامش، دوست داشته شدن،‌ احساس خوشبختی و مراقبت بگذارنند.
  6. این کار درستی است: به عنوان انسان، راه درست این است که به والدین خود اهمیت بدهید. به هر حال، زمانی شما هم یک سالمند همانند آنها میشوید. با نشان دادن اهمیتتان برای افراد سالمند،‌شما انسانیتتان را نشان میدهید و روزی که خود یک سالمند شدید،‌فرزندانتان از شما مراقبت میکنند.

مزایای مراقبت از سالمندان در منزل

مراقبت از سالمند

  • خانه جایی است که سلامتی وجود دارد. یکی از مهم ترین کار های پرستاران سالمند این است که محیط اطراف را امن و راحت کنند. اغلب سالمندان وقتی که در خانه ی خودشان هستند،‌از لحاظ روحی و جسمی احساس بهتری دارند؛ و ماندن در خانه برایشان به این معناست که آنها با حس آشنا و دوستانه احاطه شدند، که به آنها در ایجاد حس امنیت و آزادی کمک میکند.

• مراقبت در خانه سلامت و استقلال را حفظ میکند

  • مراقبان سالمند شخصی کیفیت بالاتری از خدمات مراقبت را ارائه میدهند. مراقبین حرفه ای بیماران خود را تا سطح بالایی میشناسند تا یاد بگیرند چگونه بهترین خدمات را ارائه دهند. عزیزان شما لایق و سزاوار توجه شخصی هستند تا به کمک آن شکوفا شوند.

سالمند

• مراقبت در خانه سلامت و استقلال را حفظ میکند

  • با افزایش سن،‌کارهای روزمره دشوارتر میشود. توانایی زندگی در خانه باعث احساس راحتی و استقلال میشود. خدمات پرستاری در خانه همچنین میتواند به بیماران کمک کند تا سطح اعتماد به نفس خودشان را حفظ و یا افزایش بدهند. زندگی در یک خانه سالمندان یا تسهیلات زندگی باعث میشوند تا افراد سالمند احساس شکست، درماندگی،‌افسردگی و یا حتی تلخی کنند.

سالمند

• مراقبت در خانه یک محیط امن ایجاد میکند.

 برخی از نگرانی ها در مورد پیری والدین، نبود وجود یک محیط امن است. خانه یک سالمند به راحتی میتواند به یک فضای امن و راحت برای زندگی تبدیل شود.

سالمند

اگر میخواهید مراقبت از سالمند را در خانه ارائه بدید، برخی اقدامات احتیاطی را در نظر داشته باشید:

  •  میله های دوش نصب کنید
  • پوشش های ضد لغزش به کف دوش و حمام اضافه کنید
  • وسایل کابینت را پایین تر ببرید تا کارکرد در خانه راحت تر شود
  • برای جلوگیری از افتادن سالمندان، مواد و وسایل ریخته شده را از روی زمین پاک نمایید.

سالمند

چه زمانی افراد سالمند نیاز به مراقب در خانه دارند؟

سالمند

تغییر در عملکرد سالمند، نیازی به انتقال به خانه سالمندان ندارد اما این را نشان میدهد که نیاز به کمک اضافی برای حمایت از سالمند است. اعضای خانواده اغلب برای حمایت و نظارت وارد عمل میشوند، اما استخدام یک پرستار حرفه ای برای کمک در خانه ممکن است برای رفع نیاز های مراقبتی روزافزون سالمند ضروری باشد.در نهایت مشارکت یک پرستار در خانه میتواند برای سالمندان مفید باشد

کلام اخر

همانگونه که در بالا گفته شد والدین و افراد با بالا رفتن سنشان، آسب پذیری بشتری نسبت عوامل پیدا میکنند و درصورت مراقب نبودن ممکن است جان این عزیزان به خطر افتاده و موجب ناراحتی خویش و افراد خانواده شوند. این را به یاد داشته باشید که مراقبت و نگهداری از والدین باعث اطمینان خاطرو احساس امنیت از جانب آنهاست و موحب خوشنودیشان میشود. مرکز کیان مهر با داشتن مشاوران و مراقبان سالمند حرفه ای در این زمینه آماده ی خدمت رسانی به شما و والدین عزیزتان هستند. باشد که سالمندان عزیز در شادی و سلامتی سپری کنند.



تغذیه مناسب سالمند

تغذیه مناسب سالمندان

تغذیه سالمندان

همانطور که سن ما بالا میرود، مدل و مقدار غذایی که دوست داریم مصرف کنیم تغییر می کند. خیلی مهم است که در انتخاب غذای سالم دقت کنیم تا زندگی سالم تری داشته باشیم. به هر حال ، با بالا رفتن سن و سبک زندگی ، اشتها میتواند تغییر کند و این روی مدل و مقدار غذای دریافتی تاثیرگذار است. در این مطلب قصد داریم در رابطه با تغذیه ، مهم ترین ویتامین های مورد نیاز و رژیم غذایی مناسب این دوره ی سنی و نحوه مراقبت از سالمندان ، اطلاعاتی را با شما به اشتراک بگذرایم .

تغذیه چیست و چرا برای سالمندان حائذ اهمیت است؟

تغذیه سالمندان

تغذیه شامل یک رژیم غذایی سالم و متعادل است تا بدن بتواند مواد مورد نیاز را دریافت کند. مواد مغذی، موادی هستند که بدن به آنها نیاز دارد تا رشد و عملکردی بهتری داشته باشد. این مواد شامل کربوهیدراتها، چربی ها، پروتئین ها،‌ ویتامین ها، آب و مواد معدنی هستند.

تغذیه مناسب در هر سنی مهم است چون به شما انرژی میدهد و کمکتان میکند وزنتان را کنترل کنید.همچنین ممکن است به پیشگیری برخی بیماری ها مثل پوکی استخوان، فشار خون بالا، مشکلات قلبی، دیابت نوع ۲ وبرخی سرطان ها کمک کند.

چه عواملی باعث میشوند تا تغذیه مناسب در سنین بالا سخت تر شود؟

تغذیه سالمندان

  • زندگی خانگی، مثل تنها زندگی کردن یا مشکل در رفت و آمد
  • وضعیت سلامتی، که میتواند آشپزی کردن را سختر کند
  • داروها، که میتوانند طعم غذاها را تغییر دهند، یا باعث خشک شدن دهان و از بین رفتن اشتها بشوند
  • احساس در طعم،‌ بو و مزه
  • مشکلات در جویدن و قورت دادن غذا

چگونه با بالا رفتن سن سالم بمانیم؟

مراقب سالمند

  • از مواد غذایی استفاده کنید که مواد مغذی بالایی دارند و کالری اضافه ندارند
  • انتخاب میوه و سبزیجاتی که رنگ روشن دارند
  • غلات کامل مثل برنج قهوه ای، نان سبوس دار یا کامل و جو دوسر
  • پنیر ، شیر کم چرب و یا شیر سویا که با کلسیم و ویتامین دی غنی شده باشد
  • غذا های دریایی،‌گوشت کم چرب، مرغ و تخمه مرغ
  • لوبیا،‌آجیل و دانه ها
  • از غذا هایی که کالری بالا و ارزش غذایی پایینی دارند اجتناب کنید
  • موادی را انتخاب کنید که کلسترول و چربی پایینی دارند مخصوصا زمانی که میخواهید از چربی های ترانس و اشباع اجتناب کنید.
  • به میزان کافی مایعات بنوشید تا دچار کم آبی نشوید. بعضی ها با بالا رفتن سن حس تشنگیشان را از دست میدهند.
  • فعالیت فیزیکی داشته باشید. اگر اشتهایتان را از دست داده باشید، ‌ورزش کردن به افزایش اشتهای شما کمک میکند.

چه راه کارهایی وجود دارد تا مشکل در تغذیه حل شود؟

مراقب سالمند

برخی مشکلات سلامتی و دیگر مشکلات میتوانند باعث بی اشتهایی شوند. برای رفع مشکل راه کار های زیر پیشنهاد میشوند:

  • اگر از تنهایی غذا خوردن خسته شدید، غذا خوردن در محیط های نسبتا شلوغ و یا غذا خوردن با یک دوست را امتحان کنید
  • اگر مشکلات جویدن دارید، به دندان پزشک برای رفع مشکل مراجعه کنید
  • اگر در بلع مشکل دارید، مایعات زیاد بنوشید و یا شرایط خود را با پرستار و پزشک خود درمیان بگذارید.
  • اگر بیماری شما را از آشپزی کردن و تهیه مواد غذایی باز میدارد،‌ از خدمات مراقبت از سالمندان در منزل استفاده کنید تا آنها بتنوانند به شما کمک کنند.

رژیم غذایی مناسب سالمندان باید شامل چه موادی باشد؟

مراقب سالمند

غذاهایی با اسید های چرب امگا۳ بالا: اسید های چرب امگا۳ برای سالمندان بسیار مفید است چراکه میتواند باعث پیشگیری از ابتلا به سرطان، روماتوئید (روماتیسم) ، آرتروز و مشکلات قلبی شود.

 

غذاهای غنی از کلسیم : کلسیم به بدن کمک میکند تا استخوان های سالمی بسازد. همچنین باعث کاهش فشار خون میشد. متأسفانه با بالا رفتن سن جذب کلسیم کمتر میشود.

 

غذاهای غنی از فیبر: هرچه سن بالاتر میرود، سیستم گوارش کندتر میشود؛ دیواره های دستگاه گوارش ضخیم می شوند و انقباضات کندتر و کمتر می شود که ممکن است منجر به یبوست شود. غذاهای غنی از فیبر  به سیستم گوارش کمک میکند تا روند طبیعی خود را پیش ببرد. همچنین این مواد میتوانند ریسک مشکلات قلبی را کاهش دهند.

 

مواد غنی از آهن: آهن نقش بسیار مهمی را در بدن بازی میکند. آهن باعث ساخت هموگلوبین که حامل اکسیژن در خون از ریه ها به سایر نقاط بدن است میشود.

 

غذاهای غنی از ویتامین دی:  به جذب کلسیم ددر بدن کمک میکند و سرعت از دست دادن کلسیم استخوان را کاهش میدهد، بنابر این از پوکی استخوان جلوگیری میکند؛ همچنین شواهد جدید نشان میدهد که ممکن است در برابر بیماری های مزمن مثل MS، دیابت نوع ۲،‌سرطان و پوکی استخوان و روماتیسم محافظ کند.

 

غذاهای غنی از ویتامین سی: آنتی اکسیدان های ویتامین سی میتوانند باعث پیشگیری از سرطان و مشکلات قلبی شوند. همچنین در ساخت کلاژن دخالت دارد که به پوست شما خاصیت ارتجاعی میدهد و سلول های مرده پوست را از بین برده و پوستی سالم به شما میدهد.

 

مواد غنی از پتاسیم: میوه ها و سبزیجاتی مثل موز، آلو و سیب زمینی کمبود پتاسیم در بدن را جبران میکند ؛ درست است که کمبود آن مشکل ساز است اما مصرف بیش از حد آن نیز مشکل ساز است پس در رابطه با مقدار مصرف آن با پرستار و پزشک خود مشورت نمایید.

 

مواد غنی از منیزیم: منیزیم نقش بسیار مهمی در ۳۰۰ عملکرد فیزیولوژیکی در بدن را دارد. سالم نگهداشتن قلب،‌تقویت سیستم ایمنی و استخوان از جمله مزایای وجود منیزیم در بدن است. با افزایش سن جذب این ماده کاهش میابد. برخی از داروها برای افراد سالمند باعث کاهش جذب منیزیم میشود. این ماده بیشتر در غلات کامل، آجیل،‌ سبزیجات و میوه های تازه یافت میشود.

مراقبین سالمند در منزل چگونه از سالمندان مراقبت میکند ؟

مراقب سالمند

پرستاران سالمند کار هایی مانند خدمات غیر پزشکی مثل تهیه غذا، نظافت سبک، حمام کردن، نظافت و …. را ارائه میدهند .آنها داروها را تجویز نمی کنند اما میتوانند در سازماندهی یا یادآوری برنامه دارویی به سالمندان کمک کنند.

کلام آخر

همانگونه که میدانید با بالاتر رفتن سن جسم همانند زمان جوانی کار نمیکند و یک سری فعالیت ها یا کند میشوند و یا کلا انجام نمی شوند. با گرفتن رژیم غذایی مناسب ، فعالیت ورزشی کافی میتوانید زندگی سالم تری را داشته باشید. مرکز کیان مهر با داشتن پرستاران و مشاوران حرفه ای در این زمینه آماده ی خدمت رسانی به شما عزیزان هستند تا زندگی سالم و شاد تری را داشته باشید.



بیماری های کیسه صفرا (عوارض، علائم و درمان آن)

کیسه صفرا و بیماری های آن

بررسی بیماری های شایع در دوران سالمندی از دو جهت بسیار مفید است. اول اینکه شما می توانید به پدر و مادر پیر خود کمک کنید تا زندگی با کیفیت و بدون عارضه داشته باشند و اگر بیمار هستند بهترین و صحیح ترین اقدامات را انجام دهید.

و دوم اینکه شما می توانید با انجام کارهای پیشگیرانه مانع بروز آن بیماری ها در خود شوید و دوران سالمندی سالم و پرنشاطی را برای خود بسازید. مشکلات صفراوی و اختلالات مربوط به کیسه صفرا از جمله معضلاتی هستند که در این دوران به سراغ انسان می آیند.

پرستار سالمند با علائم چنین بیماری هایی کاملا آشناست و می تواند به شما در این زمینه کمک کند. اما متأسفانه اطلاع رسانی در این زمینه بسیار کم بوده است. در این مطلب قصد داریم پس از معرفی کیسه صفرا و وظایفش در بدن، به بررسی بیماری ها و مشکلات مربوط به آن نیز بپردازیم.

وظیفه کیسه صفرا در بدن

وظیفه کیسه صفرا در بدن

کیسه صفرا یک عضو کوچک گلابی شکل در بدن می باشد که در قسمت زیرین کبد قرار گرفته و توسط مجراهایی به کبد، روده و معده متصل شده است. در هنگام صرف غذا، زمانی که مواد غذایی به معده وارد می شوند، کبد شروع به تولید صفرا می کند. صفرای تولید شده از طریق مجاری موجود به سمت کیسه صفرا هدایت شده و در داخل آن ذخیره می شود.

و اما صفرا مایعی زردرنگ است که به میزان زیادی به گوارش چربی و کربوهیدرات کمک می کند. در واقع این مایع که در داخل کیسه صفرا انباشته شده است در مواقع لازم از طریق مجرای مشترک بین کیسه صفرا و روده، به روده باریک می ریزد. مقدار زیادی از صفرا توسط روده باریک جذب شده و مقدار کمی از طریق مدفوع دفع می شود.

اهمیت وجود کیسه صفرا در بدن

اهمیت کیسه صفرا در بدن

صفرا یکی از خلط های چهارگانه بوده و وجود آن در بدن ضروری است. ترکیبات اصلی آن، کلسترول، بیلی روبین و نمک های صفراوی می باشند. از ویژگی ها یا به عبارتی، وظایف آن در بدن می توان به لطیف و رقیق کردن خون و کمک به حرکت راحت تر آن در درون رگ ها اشاره کرد.

همچنین صفرا ایجاد اشتها می کند؛ به هضم چربی ها کمک کرده و با ورود به روده، احساس دفع را به وجود می آورد. صفرا اگر کم باشد موجب ضعیف شدن نبض و کاهش نشاط و اراده می شود.

دست و پا و علی الخصوص نوک انگشتان سرد می شوند. صفرای اضافی بدن در داخل کیسه صفرا ذخیره می شود تا در صورت نیاز در اختیار بدن قرار گیرد.

وجود کیسه صفرا در بدن موجب ایجاد سلامتی بیشتر و کیفیت عملکرد ارگان های مختلف می گردد. اما وجود آن ضروری نیست. در حقیقت انسان بدون کیسه صفرا هم می تواند به زندگی خود ادامه دهد. چون حتی بدون وجود آن نیز به نحوی قادر به ذخیره صفرای اضافی تولید شده خواهد بود.

به همین دلیل است که در هنگام بروز مشکلاتی از قبیل سنگ کیسه صفرا یا بیماری های دیگر، پزشک اقدام به جراحی و درآوردن کیسه صفرا از بدن می کند. در چنین شرایطی، مجاری صفراوی گشاد شده و کار کیسه صفرا را به عهده می گیرند.

بیماری های شایع کیسه صفرا در سالمندان

بیماری کیسه صفرا در سالمندان

اگرچه کیسه صفرا جزو اندام های ضروری به شمار نمی رود اما بروز هر گونه بیماری در آن می تواند علاوه بر دردناک بودن موجب ایجاد مشکلات فراوانی در بدن شود. سالانه افراد زیادی به این مشکلات دچار شده و ناچار به جراحی کیسه صفرا می شوند. 

برخی از بیمای های مربوط به کیسه صفرا که غالبا در دوران بزرگسالی و سالمندی بروز پیدا می کنند به شرح زیر می باشند:

• سنگ کیسه صفرا (کوله لیتیاز)

اگر به هر دلیلی میزان صفرا و چربی بیش از حد باشد کریستال هایی از جنس کلسترول یا رنگدانه و.. در داخل کیسه صفرا شکل می گیرند. این کریستال ها به مرور زمان به هم پیوسته و تشکیل سنگ می دهند.

سنگ هایی با اندازه های مختلف که ممکن است هم اندازه یک سنگریزه باشند یا به درشتی یک توپ گلف. این سنگ ها به سمت مجاری صفراوی حرکت کرده و ایجاد عفونت یا التهاب می کنند. سنگ کیسه صفرا شایع ترین بیماری صفراوی است که ممکن است با عوارضی همچون درد و تهوع همراه باشد.

• التهاب کیسه صفرا (کوله سیستیست)

زمانی که صفرا نتواند از کیسه صفرا خارج شود کیسه صفرا دچار التهاب خواهد شد. این مشکل ممکن است به دلایل متعددی رخ دهد که متداول ترین آنها وجود سنگ در مجاری صفراوی می باشد. وجود عفونت ها، مصرف الکل و همچنین تومورهایی که منجر به تولید بیش از حد صفرا می شوند نیز از دلایل دیگر بروز این مشکل به شمار می روند.

التهابات ایجاد شده در کیسه صفرا، این اندام را در برابر باکتری های عفونت زا بسیار آسیب پذیر می کند. همچنین ممکن است منجر به پارگی کیسه صفرا نیز گردد.

• سرطان کیسه صفرا

سرطان کیسه صفرا از دیگر مشکلات صفراوی است که نسبت به سایر بیماری ها شیوع کمتری دارد. اما اگر بروز پیدا کند می تواند به سایر اعضای بدن نیز منتقل شده و خطرآفرین باشد. البته اگر این بیماری به سرعت و در مرحله اولیه شناسایی شود امکان درمان وجود دارد.

اما متأسفانه از آنجا که معمولا یک عارضه بدون علامت است تشخیص آن نیز دشوار بوده و معمولا زمانی میسر می شود که بیماری پیشرفت کرده باشد.

• عفونت مجاری کیسه صفرا

عفونت کیسه صفرا یکی از خطرناکترین بیماری های صفراوی است و اگر به سرعت تشخیص داده نشود می تواند منجر به مرگ بیمار شود. عفونی شدن کیسه صفرا معمولا به دلیل گیر کردن سنگ در مجاری صفراوی اتفاق می افتد. تب، احساس درد در ناحیه شکم، تنگی نفس و مشکلات گوارشی از جمله علائم این بیماری می باشند.

• پارگی کیسه صفرا

پارگی کیسه صفرا ممکن است در اثر عوامل مختلف مانند التهاب یا عفونت کیسه صفرا و یا وارد شدن ضربه به ناحیه شکم ایجاد شود. این عارضه بسیار خطرناک است. زیرا در صورت عدم درمان سریع احتمال پخش شدن صفرای درون کیسه در داخل شکم و انتقال آن به خون وجود دارد.

این امر می تواند منجر به عفونی شدن خون و وارد شدن شوک به بدن گردد. پارگی کیسه صفرا معمولا با درد شدیدی همراه است و فرد مبتلا را به بیمارستان می کشاند.

مهم ترین علائم بیماری های کیسه صفرا

علائم بیماری های کیسه صفرا

هر کدام از بیماری های کیسه صفرا می توانند علائم متفاوتی را از خود نشان دهند. یا حتی در برهه ای از زمان کاملا بدون علامت باشند. اما به طور کلی، برخی از نشانه های مهمی که می توانند زنگ هشداری برای بروز مشکلات صفراوی باشند عبارتند از:

  • دردهای شکمی تیز و شدید (ممکن است دردها به ناحیه کمر و شانه راست نیز منتقل شوند. )
  • احساس پر بودن شکم و ایجاد درد بعد از خوردن غذا، مخصوصا غذاهای چرب
  • دردهایی که با کشیدن نفس عمیق شدت پیدا می کنند.
  • درد قفسه سینه
  • حالت تهوع و استفراغ
  • تب و لرز
  • سوزش سر دل
  • تغییر رنگ غیر طبیعی مانند زرد شدن پوست و یا چشم ها
  • سوء هاضمه

مشکلات کیسه صفرا چه کسانی را بیشتر تهدید می کنند؟

مشکلات کیسه صفرا

مشکلات صفراوی معمولا قابل پیش بینی نیستند. اما برخی از افراد بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به این بیماری ها قرار می گیرند. سالمندان، علی الخصوص بانوانی که بالای ۵۰ سال سن دارند از جمله این افراد آسیب پذیر به شمار می روند.

 سالمندانی که از خدمات پرستاری در منزل بهره مند هستند در صورت ابتلا، با سرعت بیشتری مورد شناسایی و درمان قرار می گیرند. سنگ کیسه صفرا ممکن است در اثر عوامل ژنتیکی نیز ایجاد شود. 

بنابراین چنانچه پدر و مادر یا برخی از اعضای خانواده شما دچار این عارضه هستند بهتر است با پزشک مشورت کنید و در صورت نیاز با انجام آزمایشاتی از سالم بودن کیسه صفرای خود مطمئن شوید. 

برخی از فاکتورها مانند چاقی، دیابت، مصرف قرص های ضدبارداری، کاهش وزن سریع و مصرف الکل می توانند احتمال خطر بروز بیماری های کیسه صفرا را افزایش دهند.

آزمایشات متداول جهت تشخیص بیماری های کیسه صفرا

آزمایشات کیسه صفرا

اگر برخی از علائم ذکر شده را دارید یا به دلیل داشتن زمینه ژنتیکی نگران عدم سلامت کبد و کیسه صفرای خود هستید بهتر است به پزشک مراجعه کنید. احتمالا پزشک متخصص برای اطمینان از وجود بیماری کیسه صفرا و همچنین تشخیص نوع و علت آن از آزمایشات زیر استفاده می کند:

  1. سونوگرافی شکمی که آسان ترین راه جهت تشخیص بیماری های صفراوی است.
  2. آندوسکوپی که طی آن یک دوربین به داخل روده و کیسه صفرا فرستاده می شود تا از آنها عکس بگیرد.
  3. کولانژیوپانکراتوگرافی که به دو روش رتروگراد آندوسکوپی و یا رزونانس مغناطیسی انجام می شود و می تواند تصاویری واضح از درون کیسه صفرا و اندام های مرتبط با آن به دست بدهد.
  4. اسکن HIDA که طی آن ماده رنگی داخل وریدی به درون کیسه صفرا تزریق می شود. اگر مشکل بازگشت صفرا از کیسه صفرا به کبد وجود داشته باشد از طریق اسکن مشخص خواهد شد.

چگونه می توان از بیماری کیسه صفرا پیشگیری کرد؟

پیشگیری از بیماری کیسه صفرا

برخی از فاکتورهای ریسک و عوامل زمینه ساز بروز مشکلات صفراوی را به شما معرفی کردیم. طبیعتا اجتناب از این موارد می تواند گام مؤثری در جهت پیشگیری از بروز این مشکلات باشد. به عنوان مثال از مصرف الکل بپرهیزید. 

اگر چاق هستید به فکر کاهش وزن اصولی باشید. اگر دیابتی هستید به فکر درمان و کنترل آن باشید. غذاهای سالم بخورید و مطمئن باشید به میزان نیاز از سبزیجات و میوه و غلات در رژیم غذایی خود استفاده می کنید.

سوء تغذیه در سالمندان

سلامتی سالمندان و کیفیت زندگی ایشان در گرو تغذیه خوب و مناسب است. البته داشتن رژیم غذایی سالم و مناسب در هر سنی مهم است اما از آنجا که بسیاری از توانایی های بدن در دوران سالمندی کاهش می یابد و تغییر و تحولاتی در جسم و روح انسان اتفاق می افتد، بدن نسبت به مواد غذایی ای که دریافت می کند نیز حساس تر می شود. همین امر موجب می شود که خطر ابتلا به سوء تغذیه، سالمندان را تهدید کند. شما باید به عنوان فرزندان یک فرد سالخورده یا پرستار سالمند در منزل، با نکات مهم تغذیه ای سالمندان آشنا بوده و از بروز مشکل سوء تغذیه در آنها جلوگیری کنید. همچنین علائم سوء تغذیه در سالمندان را بشناسید تا در صورت نیاز بتوانید اقدامات صحیح را انجام دهید. با ما همراه باشید تا به بررسی این عارضه بپردازیم.

سوء تغذیه چیست؟

سوء تغذیه چیست؟

بدن سالمندان نیاز به مواد مغذی مختلفی دارد. اما این مواد باید به اندازه متعادل در اختیار او قرار گیرند. نه کم و نه زیاد. زمانی که یک یا چند ماده مغذی به اندازه بسیار کم و یا بیش از حد وارد بدن شود و یا به دلیلی، بدن فرد نتواند استفاده لازم از آن ماده مغذی را بکند گفته می شود فرد دچار سوء تغذیه شده است. بنابراین سوء تغذیه همیشه به معنای گرسنگی کشیدن نیست و می تواند در اثر پرخوری نیز حاصل شود. در ادامه به بررسی بیشتر دلایل این عارضه می پردازیم.

چرا سالمندان دچار سوء تغذیه می شوند؟

چرا سالمندان دچار سوء تغذیه می شوند؟

از جمله عواملی که ممکن است موجب ابتلای سالمندان به سوء تغذیه شوند به شرح زیر می باشند:

  • بی توجهی به وعده های غذایی

گاها ممکن است سالمند گمان کند به دلیل آنکه تحرک بدنی زیادی ندارد و کار خاصی انجام نمی دهد نیازی به دریافت غذای زیاد ندارد.

  • از دست دادن اشتها یا افزایش بیش از حد آن

عوامل مختلفی از قبیل تنهایی، مشکلات روحی، بیماری های جسمی و.. می توانند اشتهای سالمند را از بین ببرند و یا حتی موجب ایجاد اشتهای کاذب و در نتیجه پرخوری عصبی در او شوند.

  • مصرف داروهای مختلف

بسیاری از سالمندان از بیماری های مختلف رنج می برند و ناچار به مصرف داروهای شیمیایی گوناگون هستند. برخی از این داروها می توانند با از بین بردن اشتهای سالمند یا ایجاد اختلال در هضم مواد غذایی و مواردی از این قبیل، سالمند را دچار بدغذایی یا سوء تغذیه کنند.

  • بستری شدن در بیمارستان

بستری شدن سالمند نیز می تواند منجر به بروز کم اشتهایی و مشکلات مختلف تغذیه و به دنبال آنها سوء تغذیه گردد.

اشتهائی در سالمندان 1024x683 1

شدن در بیمارستان

  • مشکلات دهان و دندان

اغلب سالمندان ناچار به استفاده از دندان مصنوعی هستند یا دندان های خراب یا کشیده شده دارند. چنین افرادی ممکن است در جویدن غذا مشکل داشته باشند و از خوردن برخی از غذاها یا میوه ها امتناع کنند. از سویی، مشکلات لثه و سایر بیماری های مربوط به دهان و دندان نیز در این سنین شایع هستند. هر یک از این بیماری ها می توانند نقش بسزایی در عدم رسیدن برخی از مواد مغذی به بدن شوند.

  • ناتوانی در آماده سازی غذا

سالمندانی که به تنهایی و در منزل شخصی خود زندگی می کنند ممکن است به دلیل بیماری های جسمی این توانایی را نداشته باشند که ساعات طولانی زمان صرف پخت و پز و آماده سازی غذا کنند. از این رو احتمال استفاده از غذاهای تکراری، کم کالری و یا حتی فست فودی وجود دارد. این امر می تواند در طولانی مدت منجر به سوء تغذیه شود. چنین سالمندانی نیاز به خدمات پرستاری در منزل دارند.

  • اختلالات گوارشی و عدم جذب مواد مغذی

در برخی از موارد ممکن است سالمند با وجود اینکه به خوبی غذا می خورد و تمام مواد مغذی را در رژیم غذایی خود گنجانده است دچار سوء تغذیه شود. در این صورت ممکن است او یک بیماری گوارشی مانند کرون سلیاک داشته باشد که موجب عدم جذب مواد مغذی می شود.

  • اعتیاد به الکل

مصرف بیش از حد الکل نیز می تواند مانع جذب پروتئین و برخی از مواد مورد نیاز بدن شود.

ابتلا به سو تغذیه در سالمندان

اختلالات گوارشی و عدم جذب مواد مغذی

سوء تغذیه در سالمندان چه مشکلاتی را به دنبال دارد؟ (عوارض سوء تغذیه در سالمندان)

علائم سوء تغذیه در سالمندان

سوء تغذیه یا به عبارتی دریافت نامتوازن مواد مغذی از قبیل انواع ویتامین ها و مواد معدنی می تواند مشکلات زیادی را به بار آورد. این عارضه ممکن است موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن شود. این امر فرد را به شدت آسیب پذیر کرده و موجب می شود او به طور مکرر بیمار شود. خستگی و بی حالی، کاهش یا افزایش بی دلیل وزن، عدم بهبود سریع زخم ها، از بین رفتن تراکم استخوان ها و کاهش قوای عضلات بدن از عوارض دیگر بدغذایی به شمار می روند. سوء تغذیه حتی ممکن است اختلالات گوارشی، ضعف بینایی، کم خونی، اختلال در عملکرد مغز و ده ها بیماری دیگر را به دنبال داشته و منجر به بستری شدن در بیمارستان و حتی مرگ شود.

بیماری کلیوی

علائم سوء تغذیه در سالمندان

سوء تغذیه در سالمندان 1

یک از مواد مغذی می تواند قسمت های خاصی از بدن را تحت تأثیر قرار دهد. این امر موجب می شود که در برخی موارد، سوء تغذیه با بیماری های دیگر اشتباه گرفته شود. از جمله علائمی که می توانند خبر از سوء تغذیه در سالمندان دهند عبارتند از:

  • کاهش یا افزایش بیش از حد وزن و توده های بدن
  • خستگی
  • عدم تمرکز حواس
  • مشکلات پوست و مو از قبیل ریزش مو، خشکی پوست و…
  • گودی چشم
  • تأخیر در التیام و بهبود زخم ها
  • افسردگی
  • استرس و اضطراب
  • مشکلات گوارشی از قبیل اسهال یا یبوست

پیشگیری از سوء تغذیه در سالمندان

مصرف غذاهای آب پز برای سالمندان دچار سو تغذیه

اختلالات گوارشی و عدم جذب مواد مغذی

 همانطور که گفته شد سالمندان در معرض خطر ابتلا به سوء تغذیه هستند. بنابراین اگر سالمندی در منزل دارید همواره برنامه غذایی او را چک کنید. مطمئن باشید که تمام مواد غذایی مفید را مصرف می کند و تمام ویتامین ها، پروتئین ها، مواد معدنی و هر آنچه که جهت تأمین سلامتی بدن لازم است را دریافت می کند. توصیه می شود برای اطمینان از سلامت سالمند به صورت منظم کنترل ها و چک آپ های لازم را انجام دهید. برای سالمند متذکر شوید که نکات زیر را رعایت کند:

  • شیر و لبنیات را در برنامه غذایی روزانه خود جای دهند.
  • اگر دچار مشکل جویدن هستند از روش هایی چون پختن، پوره کردن، تهیه آبمیوه و… استفاده کنند. اما به هیچ عنوان مواد غذایی ضروری را از سبد غذایی خود حذف نکنند.
  • جهت جذب ویتامین D روزانه نیم ساعت در معرض نور خورشید قرار گیرند.
  • در طول روز مایعات فراوان مصرف کنند.
  • در کنار غذاهای خود از موادی مانند آب لیمو ترش تازه که موجب جذب بهتر مواد غذایی می شوند استفاده کنند.
  • از مصرف مواد الکلی، نوشابه های گازدار و نوشیدنی هایی که حاوی مواد شیرین کننده مصنوعی هستند بپرهیزند.
  • تعداد وعده های غذایی را افزایش و حجم غذای مصرفی در هر وعده را کاهش دهند.
  • غذاهای شور، چرب و شیرین را محدود کنند.
  • روزانه به انجام فعالیت های ورزشی متناسب با وضعیت جسمانی خود بپردازند.
  • انواع گوشت سفید و قرمز تازه و کم چرب مصرف کنند.
  • غذاهای بخارپز و آب پز را جایگزین غذاهای پرچرب و سرخ شده کنند.

درمان سو تغذیه در سالمندان

روش های تشخیص پزشکی سوء تغذیه در سالمندان

اگر به تازگی متوجه شده اید که سالمند شما برخی از علائم سوء تغذیه را دارد بهتر است سریعا با یک پزشک متخصص مشورت کنید. پزشک می تواند با انجام معاینات فیزیکی و همچنین بررسی شاخص توده بدنی، مشاهده نمودارهای کاهش وزن و بررسی آزمایش خون به وجود سوء تغذیه در فرد پی ببرد. در صورت نیاز آزمایش های دیگری را نیز جهت بررسی میزان ریزمغذی های موجود در بدن درخواست می دهد تا بتواند با اطمینان بیشتری درباره وضعیت بیمارش اظهار نظر نماید.

درمان سوء تغذیه در سالمندان

خطر سو تغذیه در سالمندان

سوء تغذیه اگر به سرعت تشخیص داده نشده و درمان نشود می تواند مشکلات جبران ناپذیری را به بار آورد. اگر سالمند شما دچار سوء تغذیه است در گام اول او را نزد پزشک متخصص ببرید و توصیه های پزشک را مو به مو انجام دهید. چنانچه داروی تقویتی خاصی تجویز کرده و یا رژیم غذایی خاصی داده است به مصرف داروها توسط سالمند نظارت کنید و در پی اصلاح رژیم غذایی او برآیید. شما می توانید با به کارگیری روش های مختلف جهت ترغیب سالمند به غذا خوردن به تسریع در درمان وی کمک کنید. برای این منظور ابتدا باید علت سوء تغذیه را شناسایی کرده و در صدد رفع آن برآیید.

برای مثال اگر سالمند به دلیل تنهایی و افسردگی غذا نمی خورد، وقت بیشتری را به او اختصاص دهید و یا از خدمات پرستار سالمند در منزل بهره بگیرید. با او حرف بزنید و او را بیرون ببرید. با هم پیاده روی کنید و سعی کنید احساس تنهایی و افسردگی را در او از بین ببرید. اگر غذایی را دوست ندارد اما برای سلامتی اش مفید است با به کارگیری روش های خلاقانه، غذا را طوری برای او آماده کنید که سبب بازگشت اشتهای وی شود. و یا می توانید با مشورت پزشک، مواد غذایی دیگری را جایگزین آن کنید.



مشکلات شنوایی در سالمندان

انواع مشکلات شنوایی در سالمندان

مشکلات شنوایی در سالمندان

بسیاری از بیماری ها در دوران سالمندی آشکار می شوند. به همین دلیل، سلامتی جسمی و روحی در سنین پیری یکی از دغدغه های فرزندان ایشان است. بهترین راه برای رها شدن از این نگرانی، کسب اطلاعاتی هر چند مختصر درباره بیماری های شایع در سالمندان می باشد. از جمله این بیماری ها می توان به مشکلات شنوایی در سالمندان اشاره کرد. اغلب سالمندان، علی الخصوص آنهایی که بالای ۷۵ سال سن دارند دچار کم شنوایی هستند. لازم است به عنوان فرزندان یا اعضای خانواده یک فرد سالخورده و یا حتی پرستار سالمند در منزل با این مشکلات آشنا شوید تا حتی الامکان از بروز آنها پیشگیری کنید و یا در صورت مشاهده علائم آن به سرعت اقدام به برطرف کردن مشکل و درمان بیماری کنید.

انواع مشکلات شنوایی که سالمندان را تهدید می کنند؛

انواع مشکلات شنوایی که سالمندان را تهدید می کنند؛

بررسی ها نشان داده است که تقریبا ۱۵ درصد افراد مسن ۶۵ تا ۷۴ ساله و نیمی از سالمندانی که بالای ۷۴ سال سن دارند دچار مشکلات شنوایی هستند. با تکیه بر این آمار می توان نتیجه گرفت که فرآیند پیری می تواند بر توانمندی فرد در شنوایی تأثیرگذار باشد. علی الخصوص اینکه برخی از این مشکلات مانند پیرگوشی، تنها مختص سالمندان است و در افراد جوان مشاهده نمی شوند.

مشکل شنوایی عبارت از کم شنوایی یا ناشنوایی در اثر عوامل مختلف می باشد که ممکن است برای هر دو گوش یا فقط یک گوش اتفاق افتد. این مشکلات بر سه دسته تقسیم بندی می شوند که به شرح زیر می باشند:

1. کم شنوایی انتقالی

هر گونه آسیب به گوش میانی یا گوش داخلی که موجب شود انتقال امواج صوتی به حلزون گوش به درستی صورت نگیرد در این گروه از مشکلات شنوایی قرار می گیرد. عفونت گوش یا جرم گرفتن بیش از حد آن، پاره شدن پرده گوش و همچنین آسیب به استخوانچه های گوش میانی از جمله دلایلی هستند که می توانند موجب کم شنوایی انتقالی شوند. این نوع از کم شنوایی اگر به سرعت تشخیص داده شده و علت یابی شود قابل درمان است.

شنوایی انتقالی

2. کم شنوایی حسی - عصبی

کم شنوایی حسی- عصبی

کم شنوایی حسی – عصبی زمانی اتفاق می افتد که گوش خارجی و میانی سالم هستند و امواج صوتی را به خوبی به گوش داخلی منتقل می کنند. اما گوش داخلی قادر به دریافت امواج و یا انتقال آنها به مغز نمی باشد. پیری می تواند یکی از دلایل ابتلا به کم شنوایی حسی- عصبی باشد. قرار گرفتن در معرض صداهای خیلی بلند، عفونت گوش و برخی از بیماری ها یا داروها نیز می توانند منجر به بروز این قسم از مشکلات شنوایی شوند. در برخی از موارد شناسایی علت این نوع از کم شنوایی یا ناشنوایی غیرممکن بوده و به همین دلیل غیرقابل درمان است. اما تقویت صدا از طریق سمعک امکانپذیر است. 

3. کم شنوایی مختلط یا آمیخته

کم شنوایی آمیخته یا مختلط در واقع ترکیبی از دو قسم دیگر کم شنوایی یعنی انتقالی و حسی- عصبی می باشد. در این عارضه، صداها به میزان کافی به گوش داخلی نمی رسند و اگر هم برسند گوش داخلی نمی تواند آنها را به مغز منتقل کند.

علائم کم شنوایی در سالمندان

کم شنوایی در سالمندان

مشکلات شنوایی در سنین سالمندی می توانند به صورت وزوز گوش، کاهش وضوح صداها، عدم تشخیص صداها یا برخی از حروف از همدیگر و .. ظاهر شوند. آنها در اغلب مواقع از نحوه صحبت کردن افراد ایراد می گیرند و از آنها می خواهند بلندتر و واضح تر سخن بگویند. برخی از اوقات ممکن است گوش خود را نزدیک دهان شما بگیرند تا بهتر متوجه صحبت شما شوند. زیاد کردن صدای تلویزیون، درخواست تکرار صحبت ها، عدم تشخیص صدای زنان و بچه ها و عدم تشخیص صدای اصلی از صدای پس زمینه نیز از دیگر نشانه های اولیه کم شنوایی در سالمندان می باشند.

چرا سالمندان دچار کم شنوایی می شوند؟

چرا سالمندان دچار کم شنوایی می شوند؟

دلیل بروز کم شنوایی در سالمندان، آسیب رسیدن به سلول های عصبی مربوط به شنوایی و یا از بین رفتن آنها است. این امر در اثر عوامل مختلفی اتفاق می افتد. از جمله دلایلی که موجب ایجاد مشکلات شنوایی در سالمندان می شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • افزایش سن

فرآیند پیری موجب تحلیل رفتن بسیاری از توانمندی های انسان می شود. بنابراین جای تعجب ندارد که برخی از سالمندان صرفا به دلیل پیری و افزایش سن دچار کم شنوایی می شوند.

  • وراثت

برخی از بیماری های مربوط به شنوایی مانند پیر گوشی نیز همانند بسیاری از بیماری های دیگر می توانند ژنتیکی بوده و از پدر و مادر به فرزند به ارث برسند.

  • صداهای بلند

صداهای بلند و شدید می توانند در طولانی مدت منجر به آسیب رسیدن به سلول های عصبی شنوایی شوند. افرادی که مشاغل پر سر و صدایی دارند در معرض خطر ابتلا به کم شنوایی در پیری قرار می گیرند.

  • ضربه

وارد شدن ضربه به گوش نیز می تواند مشکلات زیادی را به بار آورد. علی الخصوص اگر ضربه به پرده گوش منتقل شده و موجب آسیب رسیدن به آن شود بسیار خطرناک است.

 

وارد آمدن ضربه به گوش سالمندان

صدای-بلند-یکی-از-علل-آسیب-دیدن-پرده-گوش-سالمندان

  • برخی از بیماری ها

مشکلات شنوایی در برخی از سالمندان در اثر بیماری های دیگر به وجود می آیند. به عبارت دیگر، می توان آنها را از جمله عوارض بیماری های مذکور دانست. دیابت، بیماری های قلبی و عروقی، فشار خون بالا، بیماری های عفونی مربوط به گوش و حلق و بینی و … از جمله بیماری هایی هستند که می توانند زمینه ساز کم شنوایی یا حتی ناشنوایی در سالمندان شوند.

  • برخی از داروها

داروهای شیمیایی در کنار خاصیت درمانی، عوارض و مضراتی نیز دارند. گاه ممکن است مشکلات شنوایی در اثر مصرف طولانی مدت برخی از داروها مانند داروهای سرطان، آسپرین و یا برخی از آنتی بیوتیک ها نیز بروز پیدا کنند.

  • جرم گرفتن گوش

انباشته شدن جرم گوش که در یک سوم سالمندان مشاهده می شود از دیگر علل کم شنوایی ایشان است. 

عوارض کم شنوایی در سالمندان

عوارض کم شنوایی در سالمندان

کم شنوایی موجب می شود سالمند صداها را به خوبی نشنود و در دریافت مفهوم سخنان مخاطب خود به مشکل برخورد کند. به همین دلیل فردی که با او سخن می گوید ناچار است بلند بلند و شمرده شمرده صحبت کند و یا گاها از حرکات دست یا به عبارتی از زبان اشاره استفاده نماید.

این امر می تواند کم کم بر رفتارهای فردی و اجتماعی سالمند تأثیر بگذارد. در گام اول امکان دارد سالمند برای آنکه ارتباطات صمیمی خود با اعضای خانوده یا پرستار سالمند را از دست ندهد، مشکل شنوایی خود را انکار کند. متأسفانه اگر این اتفاق بیفتد ممکن است مشکلات، مضاعف شده و بیماری پیشرفت کند.

در گام دوم، سالمند ممکن است دچار کاهش اعتماد به نفس شده و کم کم از ارتباطات اجتماعی و بسیاری از فعالیت های خود چشم پوشی کند. افسردگی و انتخاب کنج نشینی و انزوا از دیگر عوارضی است که کم شنوایی می تواند در سالمند ایجاد کند.

پیشگیری از کم شنوایی در سالمندان

از کم شنوایی در سالمندان

برای آنکه در دوران سالمندی دچار مشکلات شنوایی نشوید لازم است از همان دوران جوانی به فکر سلامت گوش های خود باشید. برای این منظور باید عوامل تهدید کننده شنوایی را شناسایی کرده و از آنها دوری کنید. برای مثال:

  • از قرار گرفتن در معرض صداهای طولانی و بلند دوری کنید. اگر به هر دلیلی مانند شرایط شغلی و.. ناچارید مدام در محیطی پر سرو صدا حضور داشته باشید از محافظ گوش استفاده کنید.
  • سیگار و تنباکو می توانند منجر به ایجاد مشکلات شنوایی در سالمندان شوند. از مصرف آنها خودداری کنید.
  • استفاده بیش از حد از گوش پاک کن و تمیزکننده های گوش می تواند خطر آفرین باشد. ممکن است گوش پاک کن، جرم های گوش را به سمت داخل گوش هدایت کند.
  • اگر ناچار به استفاده طولانی مدت از دارو هستید، حتما اطمینان حاصل کنید که آن داروها عوارضی برای شنوایی شما ایجاد نخواهند کرد.
  • هر سال یک بار جهت چکاپ گوش های خود به گوش پزشک مراجعه کنید. اگر جزو افرادی هستید که زمینه ژنتیکی ابتلا به پیرگوشی را دارند بهتر است دوره های مراجعه را به هر شش ماه یک بار کاهش دهید.

آیا کم شنوایی درمان می شود؟

درمان کم شنوایی در سالمندان

از آنجا اغلب مشکلات کم شنوایی سالمندان مربوط به آسیب دیدن سنسورهای عصبی سلول های مربوط به شنوایی است، درمان این مشکلات به وسیله دارو امکانپذیر نمی باشد. برخی از اقداماتی که می توان در جهت بهبود شنوایی سالمندان انجام داد عبارتند از:

  • استفاده از سمعک: استفاده از سمعک یکی از ساده ترین و مؤثرترین راه ها برای بازگرداندن شنوایی سالمند می باشد. سمعک علاوه بر آنکه قدرت شنوایی فرد را کاهش می دهد، از پیشرفت تحلیل سلول های عصبی شنوایی نیز جلوگیری می کند.
  • استفاده از روش های توانبخشی شنوایی: برای سالمندانی که امکان استفاده از سمعک یا هر روش درمانی دیگری را ندارند از روش های توانبخشی یا کاردرمانی استفاده می شود. آموزش لب خوانی یا استفاده از زبان اشاره یا سایر حواس، از جمله روش هایی هستند که می توانند جهت بهبود برقراری ارتباط با سایرین و انجام کارهای روزمره اش مفید واقع شوند. اگر سالمندی با این شرایط در منزل دارید می توانید از خدمات پرستاری در منزل بهره گرفته و از پرستاران مجرب جهت کاردرمانی استفاده نمایید.
  • کاشت حلزون: کاشت حلزون اگر توسط یک متخصص حاذق انجام شود و موفقیت آمیز باشد، یک روش بسیار خوب جهت بازگرداندن شنوایی سالمند است. اما ایراد این روش، پرهزینه بودن آن برای بیمار است. علاوه بر آن، باید ریسک های جراحی و شرایط سلامت عمومی سالمند نیز در نظر گرفته شود.



آیا کاهش چربی خون در سالمندان خبر خوبی است؟

کاهش چربی خون در سالمندان و پیامد های آن

کاهش چربی خون در سالمندان و پیامد های آن

«غذاهای چرب نخور». «مراقب چربی خون خود باش». «سعی کن چربی های شکمت را آب کنی». احتمالا این جملات و عباراتی نظیر آن را بارها و بارها به سالمندان و حتی سایر اعضای خانواده خود گوشزد کرده اید. چرا که همیشه درباره مضرات چربی خون بالا و عوارض خطرناک آن برای قلب و عروق و ارگان های مختلف بدن شنیده اید. می دانید که چربی خون بالا می تواند سلامتی سالمند را به خطر بیندازد و تبعات جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد. همچنین اگر به ساختار هرم غذایی توجه کنید، خواهید دید که گروه چربی ها در بالاترین قسمت آن قرار گرفته اند. یعنی باید به مقدار محدودی مصرف شوند. اما آیا چربی ها همیشه و در حال مضر هستند؟ آیا درست است که سالمندان را به طور کلی از مصرف آنها منع کنیم؟ آیا همیشه کاهش چربی خبر خوبی است؟ در ادامه با ما همراه باشید تا به این سؤالات پاسخ دهیم.

وظایف چربی در بدن

وظایف چربی در بدن

بدن همه انسان ها در تمام دوران های زندگی نیاز به مقدار مشخصی چربی دارد. چربی ها مخزنی بزرگ برای ذخیره انرژی هستند که شما در هنگام انجام فعالیت های مختلف از آن انرژی استفاده می کنید. این، یکی از مهمترین و شناخته شده ترین و به نظر بسیاری از افراد (به غلط) تنها وظیفه چربی در بدن است. به همین دلیل است که اغلب، مصرف چربی را علی الخصوص برای سالمندان که فعالیت بدنی زیادی ندارند مضر می دانند. اما باید بگوییم که وظایف و فواید چربی خون تنها به این یک مورد ختم نمی شود.

بلکه چربی ها نقش اساسی در جذب بسیاری از مواد مورد نیاز بدن دارند. به عنوان مثال برخی از ویتامین ها و مواد معدنی قابل انحلال در چربی هستند و برای آنکه جذب بدن شوند باید در داخل چربی ها حل شوند. ویتامین های A، D، E و K و همچنین مس و کلسیم از جمله این مواد می باشند.

سلول های تشکیل شده از چربی تقریبا در تمام بافت های بدن وجود دارند. آنها به عنوان یک عایق جهت حفظ تعادل دمای بدن عمل می کنند. همچنین از ارگان های مختلف بدن در برابر ضربات یا آسیب های ناگهانی محافظت می کنند. چربی ها نقش اساسی در بسیاری از عملکردهای بدن از جمله هضم غذا، تولید هورمون ها و.. ایفا می کنند.

میزان چربی نرمال در سالمندان

میزان چربی نرمال در بدن سالمندان

همیشه تأکید شده است که چربی بیش از حد مصرف نکنیم. اما از سویی، بدن ما به مقداری چربی نیاز دارد. هر دو موضوع کاملا صحیح هستند و نباید نادیده گرفته شوند. بنابراین یک مسئله مهم مطرح می شود و آن میزان چربی خون نرمال در بدن است. تری گلیسرید و کلسترول، دو نوع مختلف چربی در بدن هستند. کلسترول، خود به دو نوع LDL و HDL تقسیم می شود.

 در این میان، نوع HDL برای بدن مفید بوده و از بروز بیماری های قلبی و عروقی پیشگیری می کند و از آن به عنوان کلسترول خوب نیز یاد می کنند. اما تری گلیسرید و کلسترول LDL تمایل زیادی به رسوب در رگ ها دارند و می توانند منجر به بروز بیماری های عروقی شوند. از این رو از آنها به عنوان چربی های مضر یاد می شود.

رسوب چربی در رگ های بدن

پرستار سالمند در منزل وظیفه دارد با توجه به شرایط سالمند، میزان مصرف چربی ها را کنترل نماید.

میزان این چربی ها در خون به راحتی از طریق آزمایش خون قابل اندازه گیری است. متخصصان، بیشترین و کمترین میزان قابل قبول برای این چربی ها را به صورت محدوده ای از اعداد بیان می کنند. این محدوده ها برای سنین مختلف متفاوت بوده و برای سالمندان به صورت زیر تعریف شده اند:

کلسترول خوب: حداقل ۴۰ میلی گرم در دسی لیتر (هر چه بیشتر باشد بهتر است.)

کلسترول بد: حداکثر ۱۰۰ میلی گرم در دسی لیتر (هر چه از این میزان کمتر باشد بهتر است.) محدوده ۱۳۰ تا ۱۵۹ زنگ خطر است و چنانچه بالای ۱۶۰ باشد باید سالمند تحت درمان قرار گیرد.

تری گلیسرید: حداکثر ۱۴۹ میلی گرم در دسی لیتر (هرچه کمتر باشد بهتر است.) مقادیر ۱۵۰ تا ۱۹۹ به عنوان زنگ هشدار تلقی می شود و اگر بالای ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد خطرناک است.

علائم کمبود چربی خون در سالمندان

چربی خون در سالمندان

کمبود چربی در بدن ممکن است در ابتدا هیچ گونه علامتی نداشته باشد. به همین دلیل نمی توان علائم قطعی برای آن معرفی کرد. اما از جمله نشانه هایی که ممکن است خبر از کمبود چربی در بدن بدهند عبارتند از:

  • مشکلات خلقی مانند عصبی و زودرنج بودن و یا نا امیدی
  • تغییر الگوی غذا خوردن
  • احساس گرسنگی شدید (این حالت حتی بعد از میل یک وعده غذا نیز در فرد ایجاد می شود.)
  • درد مفاصل
  • خستگی مفرط و عدم داشتن انرژی کافی
  • احساس سرما
  • خشکی و پوسته پوسته شدن پوست
  • گیجی
  • مشکلات ذهنی و عدم تمرکز حواس

چه کسانی دچار کمبود چربی خون می شوند؟

تغذیه در سالمندان

هر چند که تعداد سالمندانی که با بیماری چربی خون بالا دست و پنجه نرم می کنند بیشتر هستند، اما در این میان افرادی نیز وجود دارند که دچار کمبود چربی خون هستند. عوامل مختلفی از قبیل عوامل ژنتیکی، محیطی، تغذیه ای و برخی از بیماری ها و داروها می توانند در بروز این عارضه دخیل باشند. هر چند که هنوز علت دقیق و مشخصی برای مشکل کمبود چربی در بدن تعریف نشده است اما از جمله عوامل خطرزا و زمینه ساز بروز این مشکل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • مصرف برخی از داروها مانند داروهای خانواده استاتین، داروهای ادرار آور و داروهای مسدود کننده بتا
  • رژیم های غذایی نادرست
  • سیگار کشیدن
  • برخی از بیماری ها مانند بیماری های کلیوی و کبدی شدید و یا دیابت کنترل نشده
  • ژنتیک و بیماری های ژنتیکی مانند تانژیر
  • افزایش سن
  • کم تحرکی
  • چاقی و اضافه وزن
  • سوء تغذیه در سالمندان
  • سندروم سوء جذب

کمبود چربی خون در سالمندان چه عوارضی به دنبال دارد؟

کمبود چربی خون در سالمندان چه عوارضی به دنبال دارد؟

همانطور که افزایش چربی در بدن می تواند موجب بروز بسیاری از بیماری ها باشد، کاهش بیش از حد چربی ها هم خبر خوشایندی نیست. کلسترول چه از نوع خوب و چه از نوع بدش در حد نرمال برای بدن لازم است. حتی کمبود تری گلیسرید نیز می تواند مشکل ساز باشد. این امر نشان دهنده نیاز بدن به یک تعادل همیشگی است. قبلا وظایف چربی در بدن و دلیل ضرورت وجود آن را بیان کردیم. حال با اتکا به این وظایف می توان به راحتی عوارض ناشی از کمبود انواع چربی ها در بدن را برشمرد. با وجود این مشکل، ویتامین ها و مواد معدنی محلول در چربی جذب بدن نمی شوند. حال آنکه کمبود هر یک از این ویتامین ها می تواند مشکلات متعددی از قبیل پوکی استخوان، ضعف ارگان های مختلف بدن و… را به دنبال داشته باشد.

 

روش تشخیص کمبود چربی در بدن

روش تشخیص کمبود چربی در بدن

بهترین و مطمئن ترین راه تشخیص میزان چربی، انجام آزمایش خون است. از آنجا که سالمندان جزو گروه های حساس هستند باید به صورت منظم چک آپ شده و میزان چربی خونشان کنترل شود. آزمایش خون میزان کلسترول کل، کلسترول HDL، کلسترول LDL و تری گلیسرید خون را به طور جداگانه مشخص می کند و شما می توانید با مشاهده آن و در نظر گرفتن محدوده نرمال این چربی ها به وجود یا عدم وجود اختلالات چربی در بدن سالمند پی ببرید.

درمان کمبود چربی در سالمندان

درمان کمبود چربی در سالمندان

اگر آزمایش خون سالمند حاکی از وجود مشکل کمبود چربی در بدن وی باشد باید جهت درمان او از یک پزشک متخصص کمک بگیرید. توجه داشته باشید که صرفا تبعیت از یک رژیم غذایی پرچرب نمی تواند این مشکل را حل کند. بلکه درمان خودسرانه می تواند مشکلات بیشتری را به بار آورد. پزشک در وهله اول علت این مشکل را شناسایی خواهد کرد. سپس میزان پیشرفت بیماری و عوارضی را که در بدن سالمند ایجاد کرده است شناسایی می کند. ممکن است بیماری های جسمی یا روحی مانند افسردگی یا پوکی استخوان عارض شده باشند که هر کدام باید به صورت جداگانه درمان شوند. در گام بعدی با تجویز داروها یا مکمل های لازم، ارائه توصیه های مهم در جهت تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی و … مراحل درمان را آغاز خواهد کرد.



سرخک در کودکان + عوارض، علائم و درمان سرخک

بیماری سرخک در کودکان

سرخک نوعی عفونت دستگاه تنفسی مختص انسان هاست که غالبا در دوران نوزادی و کودکی بروز پیدا می کند. این بیماری خطرناک در گذشته بسیار شایع بوده است. سالانه هزاران انسان را مبتلا کرده و حتی موجب مرگ و میر تعداد زیادی نوزاد و کودک می شد. خوشبختانه امروزه واکسیناسیون عمومی، جهت مبارزه با شیوع بیماری سرخک در کودکان در تمام کشورهای جهان صورت می گیرد.
با این وجود، هنوز هم که هنوز است ویروس آن به طور کلی از بین نرفته و سالانه افراد زیادی را درگیر و جانشان را به خطر می اندازد. طبق آخرین آمار، هر سال بیش از صد هزار کودک جان خود را در اثر ابتلا به این بیماری از دست می دهند. در ادامه شما را با علائم، عوارض و روش های پیشگیری این بیماری مهلک آشنا خواهیم کرد.

سرخک چیست و چگونه قربانیان را به دام می اندازد؟

سرخک در کودکان

سرخک همانند بیماری آبله مرغان که در اثر ورود یک ویروس به بدن پدید می آید. در برخی از افراد بسیار کشنده است و در برخی دیگر با علائم خفیف تری ظاهر می شود. اما مشکل بزرگ این است که به شدت مسری می باشد و اگر کنترل نشود می تواند به یک بیماری همه گیر تبدیل شده و معضلی بزرگ را در جامعه ایجاد کند.
این بیماری، اغلب قربانیان خود را از میان کودکان و نوزادان و همچنین افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند انتخاب می کند. عامل مولد آن، ویروسی از خانواده پارامیکسو و از گونه موربیلی ویروس می باشد. ویروس مذکور تنها از طریق انسان به انسان منتقل می شود و دستگاه تنفسی فرد را هدف قرار می دهد. انتقال بیماری سرخک در کودکان از دو طریق امکان پذیر است:

تنفس هوای آلوده به ویروس: ویروس این بیماری در گلو و بینی کودک بیمار به سرعت تکثیر می شود. بنابراین زمانی که کودک عطسه یا سرفه می کند و یا حتی حرف می زند، ویروس های زنده زیادی را در هوای اطراف خود پخش خواهد کرد. این ویروس ها تا ۳۴ ساعت در هوا به صورت فعال باقی می مانند. چنانچه کودکان و نوزادان واکسینه نشده یا بزرگسالانی با سیستم ایمنی ضعیف در این فضا قرار گیرند ویروس ها از طریق تنفس وارد بدن ایشان شده و به سرعت آنان را بیمار خواهند کرد. 

ترشحات بدن بیمار: هر گونه ترشحات یا مخاط دهان، بینی یا چشم بیمار، آلوده به ویروس است. چنانچه این ترشحات به صورت مستقیم یا از طریق لمس سطوح آلوده به بدن افراد دیگر منتقل شوند می توانند او را آلوده کرده و مبتلا سازند. اعضای خانواده بیمار و پرستار کودک یا پرستار سالمند باید اطمینان داشته باشند که قبلا واکسن دریافت نموده اند. البته علاوه بر آن، باید اقدامات لازم جهت پیشگیری از ابتلا به بیماری را نیز انجام دهند.

علائم سرخک در کودکان

علائم سرخک در کودکان

این ویروس از همان لحظه که وارد بدن فرد می شود می تواند شروع به فعالیت و تکثیر کند. اما ممکن است تا دو هفته هیچ گونه علامتی از بیماری در وی وجود نداشته باشد. این مرحله از بیماری را که معمولا ده تا چهارده روز طول می کشد دوره عفونت و نهفتگی می نامند. چون با وجود اینکه فرد بیمار است اما هیچ نشانه یا عارضه ای در وی پدید نیامده است.
به عبارتی می توان گفت، بیماری سرخک در کودکان از چند مرحله یا دوره مختلف تشکیل شده است که به طور کلی ۲۱ روز تا یک ماه به طول می انجامد. پس از گذشت دوره نهفتگی، علائم بیماری ظاهر می شوند و به سرعت می توانند شدت یابند. در واقع مرحله دوم یعنی مرحله علائم آغاز می شود. مهمترین نشانه هایی که در این دوره سه یا چهار روزه به وجود می آیند عبارتند از:

• تب
• گلودرد
• آبریزش بینی
• سرفه خشک
• ورم ملتحمه یا چشم های ملتهب

سومین و خطرناک ترین مرحله از بیماری سرخک در کودکان، دوره حاد یا بثورات جلدی نامیده می شود. در این مرحله تب، شدیدتر شده و علائمی در پوست کودک ظاهر می شود. این علائم به شرح زیر می باشند:
• لکه های کوچکی با زمینه قرمز و مراکز سفید یا متمایل به آبی که در قسمت های مختلف مانند دهان و گلو و گونه ها ظاهر می شوند.
• بثورات پوستی که به شکل جوش یا لک های قرمز رنگ کوچک و بزرگ بر روی قسمت های مختلف بدن پدید می آیند و رفته و رفته بیشتر و بیشتر می شوند.
کم کم بثورات پوستی از بین می روند و ابتدا لکه ها از صورت و سپس از سایر نواحی ناپدید می شوند. این مرحله از بیماری سرخک در کودکان حدود پنج یا شش روز طول می کشد.

دوره انتقال سرخک

دوره انتقال سرخک

همانطور که خواندید، بیماری سرخک در کودکان مراحل مختلفی دارد. اما آیا فرد آلوده در تمام این دوره ها می تواند بیماری را به دیگران منتقل کند؟ پاسخ خیر است. در واقع دوره انتقال این بیماری تنها هشت روز است. این دوره هشت روزه از چهار روز پیش از ظهور بثورات پوستی (یا همان اولین روزی که علائم اولیه مانند تب و.. ظاهر می شوند) آغاز شده و تا چهار روز پس از مشاهده اولین علائم پوستی به طول می انجامد

آیا بزرگسالان هم سرخک می گیرند؟

سرخک در بزرگسالان

بله، بزرگسالان هم ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. در این صورت همان علائمی که برای بیماری سرخک در کودکان ذکر کردیم در بزرگسالان نیز ظاهر خواهند شد. اما ممکن است علائم شدیدتر باشند. بزرگسالانی که در کودکی واکسن دریافت نکرده اند، سالمندان، بانوان باردار، افراد مبتلا به بیماری های مزمن مانند سرطان یا ایدز که سیستم ایمنی ضعیفی دارند از جمله افرادی هستند که در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. همچنین افرادی که جهت ادامه تحصیل یا مأموریت های شغلی مدام در حال رفت و آمد به کشورهای خارجی می باشند نیز ممکن است بیمار شوند.

عوارض و خطرات سرخک

عوارض و خطرات سرخک

علاوه بر نشانه های عمومی که برای بیماری سرخک در کودکان ذکر شد، این بیماری به عنوان نوعی از بیماری های عفونی ممکن است عوارضی را هم در پی داشته باشد. برخی از این عوارض عبارتند از: 

عفونت گوش: این بیماری در برخی از موارد می تواند منجر به ایجاد عفونت باکتریایی گوش شود.

عوارض ریوی: ویروس مولد بیماری سرخک در کودکان ممکن است سبب بروز عفونت در ریه شده و مشکلات ریوی مانند پنومونی یا ذات الریه را پدید آورد. این عارضه بسیار خطرناک است و می تواند کشنده باشد.

عفونت و ورم حنجره: اگر سرخک موجب آسیب رسیدن به لوله های برونشی شود می تواند موجب ایجاد عفونت، تورم و یا التهاب در حنجره گردد. لارنژیت، برونشیت، حناق، خروسک یا سیاه سرفه از عوارضی هستند که در این حالت پدید می آیند.

عوارض چشمی: یکی از عوارضی که کودکان مبتلا به سرخک با علائم شدید را تهدید می کند کوری است.

عوارض گوارشی: اختلالات گوارشی از جمله اسهال و استفراغ از دیگر عوارض غیر اختصاصی این بیماری هستند که اغلب در نوزادان شیرخوار دیده می شوند.

آنسفالیت: از هر هزار نفر کودک مبتلا، یک نفر به عارضه آنسفالیت یا التهاب حاد مغزی دچار می شود. این عارضه ممکن است بلافاصله پس از پایان بیماری پیش آید و یا چند ماه بعد از آن.

پیشگیری از بیماری سرخک

پیشگیری از سرخک با واکسن

بهترین و مطمئن ترین راه پیشگیری از سرخک در کودکان، واکسیناسیون است. در کشور ما واکسیناسیون عمومی جهت پیشگیری از این بیماری همراه با واکسن آبله مرغان و سرخجه انجام می شود. دوز اول این واکسن در یک سالگی و دوز دوم آن در چهار تا شش سالگی تزریق می گردد. افرادی که واکسن دریافت کرده اند و یا یک بار در طول عمر این بیماری را گرفته اند دیگر مبتلا نخواهند شد. اما اگر یکی از اعضای خانواده به این بیماری دچار شد باید تا زمان بهبودی کامل وی، افرادی که واکسن دریافت نکرده اند و یا سالمندان بیماری که سیستم ایمنی ضعیفی دارند از او دوری کنند.
اگر کودک شما که واکسن دریافت نکرده، در معرض ویروس قرار گرفته است امکان تزریق واکسن تا سه روز وجود دارد. بنابراین سریعا به پزشک مراجعه کنید.

وضعیت سرخک در ایران

وضعیت سرخک در ایران

واکسیناسیون عمومی یک گام بزرگ در ریشه کن کردن سرخک می باشد. این امر در کشور ما ایران با موفقیت بالایی انجام شده است. به طوری که در سال ۱۳۹۸ موفق به دریافت گواهینامه حذف سرخک در کودکان از سازمان بهداشت جهانی شده ایم. اما متأسفانه هنوز هم کودکانی به دلایل مختلف مانند شرایط خانوادگی و اجتماعی و همچنین تبلیغات نادرستی که علیه واکسیناسیون انجام می شود از دریافت این واکسن ها محروم می شوند. یا برخی از هموطنان بدون آنکه اطمینان صد درصدی از تزریق واکسن به خود یا فرزندانشان داشته باشند اقدام به سفرهای خارجی می کنند. چنین مسائلی می تواند موجب شیوع دوباره این بیماری خطرناک در کشور شوند.

آیا سرخک درمان دارد؟

درمان سرخک

از آنجا که سرخک یکی از  بیماری های ویروسی به شمار می رود هیچگونه درمانی برای آن وجود ندارد و حتما باید دوره آن طی شود. در طول این دوره کافی است به توصیه های پزشک عمل کنید. می توانید با مشورت پزشک، از داروهای تب بر مانند استامینوفن، ایبوپروفن و یا ناپروکسن استفاده کنید. آنتی بیوتیک ها اثری در درمان سرخک ندارند. اما اگر عوارض جانبی مانند عفونت ریه یا گوش اتفاق افتد جهت درمان آنها تجویز می شود.

پرستاری از کودک مبتلا به سرخک

پرستاری از کودک مبتلا به سرخک

مراقبت و پرستاری از کودک مبتلا به بیماری سرخک امری مؤثر در بهبود هر چه سریعتر وی می باشد. علاوه بر داروهای تجویزی پزشک، مصرف مایعات و همچنین خوراکی های سرشار از ویتامین A می توانند در کاهش علائم بیماری سرخک در کودکان نقش بسزایی داشته باشند. احتمالا کودک شما در برابر نور حساسیت نشان می دهد. بهتر است نور اتاق او را کم کنید تا اذیت نشود. استفاده از خدمات پرستاری در منزل می تواند علاوه بر کاهش استرس شما به بهبودی هر چه سریع تر فرزندتان نیز کمک کند.